Μενού Κλείσιμο

Πλατιάνα Ηλείας  

Χτισμένη στους πρόποδες του όρους Λαπίθας στα νότια της Ηλείας, η Πλατιάνα πήρε το όνομά της από τα πολλά πλατάνια της περιοχής ή κατά μία άλλη εκδοχή από την πλατιά θέα που προσφέρει ο οικισμός. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Ανδρίτσαινας-Κρεστένων και έχει πληθυσμό 600 περίπου κατοίκων.

Θεωρείται ότι η Πλατιάνα είναι η συνέχεια της αρχαίας πόλης Αίπυ, η οποία, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, χτίστηκε από τους Μινύες όταν εκείνοι εγκαταστάθηκαν στην Τριφυλία μετά τον εκδιωγμό τους από τη Λακωνία, γύρω στο 1.250 π.Χ. Σε εκείνο το σημείο βρίσκεται η αρχαία ακρόπολη της Πλατιάνας, μια οχυρωμένη πόλη χτισμένη σε ψηλό λόφο του όρους Λαπίθα. Η επιλογή ενός τόσο δυσπρόσιτου σημείου πιθανότατα συνδέεται με τον έλεγχο του δρόμου προς τη Μεγαλόπολη και την υπόλοιπη Αρκαδία. Η ακμή της πόλης χρονολογείται στην ύστερη κλασική και ελληνιστική εποχή και κατατάσσεται στις ακροπόλεις της αρχαίας Τριφυλίας που ενισχύθηκαν με τείχη για την προστασία τους από εξωτερικές απειλές λόγω της στρατηγικής σημασίας της περιοχής. Πιθανολογείται ότι η πόλη είχε εγκαταλειφθεί πριν από τον 2ο αιώνα μ.Χ., καθώς δεν μνημονεύεται από τον περιηγητή Παυσανία. Από τα λείψανα της πόλης ξεχωρίζει το θέατρο που βρίσκεται αμέσως ανατολικά της ακρόπολης και έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς αποτελεί το δεύτερο σωζόμενο μνημείο της συγκεκριμένης κατηγορίας στην Ηλεία, μετά από αυτό της αρχαίας Ήλιδας. Το κοίλο του θεάτρου χρονολογείται στον 4ο αιώνα π.Χ. ενώ το σκηνικό οικοδόμημα στο 245 π.Χ. Σώζεται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και ένας θρόνος από τις προεδρίες. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην ευρύτερη περιοχή του χωριού έχουν βρεθεί λείψανα μικρών δημοσίων κτιρίων και μια επιτύμβια γυναικεία προτομή, γνωστή ως «Κυρία της Πλατιάνας»

Όσον αφορά στον σύγχρονο οικισμό, επί Τουρκοκρατίας ήταν χριστιανικό κεφαλοχώρι και δεν κατοικείτο από Οθωμανούς, παρά το γεγονός ότι ενδέχεται να υπήρξε έδρα αγά. Πολλοί κάτοικοι της Πλατιάνας έλαβαν μέρος σε αρκετές μάχες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 με αρχηγό τον Αργύρη Αργυρόπουλο και υπό τις διαταγές του Δημήτρη Πλαπούτα και του Τζανέτου Χρηστόπουλου.

Η ενοριακή εκκλησία της Πλατιάνας είναι αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα, ρυθμού βασιλικής με αγιογραφημένο γύψινο τέμπλο, χτισμένη το 1965 στην άκρη του χωριού, στην αρχή του αρχαίου οικισμού Αίπυ. Η παλιότερη εκκλησία του χωριού είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου, η οποία χτίστηκε το 1838 και ανακαινίστηκε το 1994, ενώ ο κοιμητηριακός ναός του Αγίου Γεωργίου χρονολογείται από το 1870.