Ο Πλάτανος είναι ένα μικρό χωριό του Δήμου Γορτύνης, χτισμένο σε υψόμετρο 95 μέτρων κοντά στη Μεσαρά και σε απόσταση 51 χιλιομέτρων από την πόλη του Ηρακλείου. Πήρε το όνομά του από το ομώνυμο αιωνόβιο δέντρο, καθώς στην Κρήτη υπάρχει μια εξαιρετικά σπάνια και ενδημική ποικιλία πλάτανων, η οποία είναι αειθαλής, δηλαδή δεν ρίχνει τα φύλλα της τον χειμώνα σε αντίθεση με τους κοινούς πλάτανους. Είναι μάλιστα φημισμένος ο πλάτανος της Γόρτυνας που στέκεται ακόμα μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας, εκεί που βρισκόταν η ομώνυμη αρχαία πόλη.
Κοντά στον οικισμό, στη θέση Μοναστηριακές Αχλάδες και Γουδιές, έχουν έρθει στο φως δύο θολωτοί τάφοι μέσα στους οποίους βρέθηκαν σφραγίδες, λίθινα αγγεία και άλλα αντικείμενα που προέρχονται από την Πρωτομινωική εποχή.
Ο Πλάτανος αναφέρεται σε απογραφή του 1834 με 15 χριστιανικές οικογένειες, ενώ το 1881 είχε 162 χριστιανούς και 12 μουσουλμάνους. Το 1878 συγκεντρώθηκαν περίπου 4.000 αδερφοχτοί, δηλαδή άνθρωποι που συνδέονταν με βαθιά φιλική αγάπη, για να διαμαρτυρηθούν επειδή δεν έφταναν οι προμήθειες που στέλνονταν από την Ελλάδα ως βοήθεια και επειδή καταπιέζονταν από τους καπετάνιους που ήθελαν να εισπράττουν το φόρο της δεκάτης και το μισό της σοδειάς από τις εγκαταλελειμμένες τουρκικές περιουσίες. Κατά τη διάρκεια, μάλιστα, των διαπραγματεύσεων με τους καπεταναίους σκότωσαν τον Γεώργιο Μαρή και τον Γεώργιο Παπαχατζάκη.
Η εκκλησία του Πλάτανου είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο, ενώ στο κοιμητήριο έχει χτιστεί ναός προς τιμήν Πάντων των εν Κρήτη Διαλαμψάντων Αγίων, ο οποίος οικοδομήθηκε κατά τα βυζαντινά πρότυπα του 10ου αιώνα με υλικά από ερείπια λιθόκτιστων κτιρίων του χωριού.
Φωτό: https://el.wikipedia.org/ (Από C messier)