Μενού Κλείσιμο

Πλαταμώνας Πιερίας

Ο Πλαταμώνας είναι χτισμένος στο νότιο άκρο της Πιερίας, στους πρόποδες του Ολύμπου. Τα τελευταία χρόνια είναι δημοφιλής προορισμός χάρη στις ωραίες παραλίες του, την καλή τουριστική υποδομή και τη θέση του κοντά σε δύο πόλεις, καθώς απέχει 38 χιλιόμετρα από την Κατερίνη και 48 χιλιόμετρα από τη Λάρισα. Ο πληθυσμός του ανέρχεται, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, στους 2.013 κατοίκους.

Γύρω από την προέλευση της ονομασίας του έχουν εκφραστεί διάφορες εκδοχές. Σύμφωνα με την παράδοση, οφείλεται στα πολλά πλατάνια που υπάρχουν στην περιοχή, ενώ το λεξικό Λίντελ-Σκοτ αναφέρει ότι προέρχεται από τη φράση «πλατύς γιαλός». Η πρώτη αναφορά στον οικισμό με την ονομασία Πλαταμώνας ήταν σε χρυσόβουλο του βυζαντινού αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού το 1198. Στην αρχαιότητα ο οικισμός ονομαζόταν Ηράκλειο ή Ηράκλεια.

Συνυφασμένο με την ιστορία του Πλαταμώνα είναι το κάστρο του, χτισμένο σε στρατηγική θέση έτσι ώστε να ελέγχει τη διάβαση της κοιλάδας των Τεμπών και το πέρασμα από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία. Χτίστηκε μετά την παραχώρησή του στον Βονιφάτιο τον Μομφερατικό από τους Φράγκους το 1204, στη θέση της αρχαίας Ηράκλειας όπου υπήρχε ένα κάστρο ήδη από τον 10ο αιώνα. Κατοικήθηκε από ιππότες μέχρι την κατάληψή του από τον Θεόδωρο Α΄ Κομνηνό, οπότε πέρασε στον έλεγχο του Μανουήλ Κομνηνού και στη συνέχεια προσαρτήθηκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου. Γύρω στα 1385 πέρασε στα χέρια των Τούρκων οι οποίοι το διατήρησαν σε καλή κατάσταση, καθώς εξυπηρετούσε τις ανάγκες των επιχειρήσεών τους εναντίον των ανταρτών του Ολύμπου.

Το 1425 ο Πλαταμώνας κατελήφθη από τους Ενετούς και 100 περίπου Τούρκοι κάηκαν ζωντανοί μέσα στο κάστρο. Δύο χρόνια αργότερα, το 1427, οι Τούρκοι το ανακατέλαβαν. Στα τέλη του 18ου αιώνα ο Πλαταμώνας ήταν έδρα αρματολών με επικεφαλής τον Τσακνάκη, ενώ αργότερα διετέλεσε διοικητής του ο ήρωας του 1821 Γεωργάκης Ολύμπιος. Στα χρόνια πριν και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης κατελήφθη από τους Έλληνες και το 1897 βομβαρδίστηκε από τον πλοίαρχο Σαχτούρη, με αποτέλεσμα την οριστική εγκατάλειψή του από τους Τούρκους.

Τον Αύγουστο του 1941 ο Πλαταμώνας αποτέλεσε σημείο μάχης μεταξύ ενός νεοζηλανδικού τάγματος και γερμανικών στρατευμάτων, η οποία έληξε με τον βομβαρδισμό του κάστρου από τους Γερμανούς και την υποχώρηση των Νεοζηλανδών.

Οι κάτοικοι του Πλαταμώνα κατάγονται κυρίως από τον Παλαιό Παντελεήμονα και από πρόσφυγες που προέρχονταν από την ευρύτερη περιοχή τη Κωνσταντινούπολης.

Το Κάστρο του Πλατααμώνα σώζεται σε καλή κατάσταση και κάθε καλοκαίρι φιλοξενεί στους χώρους του παραστάσεις και συναυλίες του Φεστιβάλ Ολύμπου.