Περιβόλια Κισάμου, Χανιά

Τα Περιβόλια είναι χωριό και κοινότητα της επαρχίας Κισάμου. Βρίσκεται 60χλμ. νοτιοδυτικά από τα Χανιά και σε υψόμετρο 450μ. Είναι ένα πανέμορφο χωριό κτισμένο στους πρόποδες του υψώματος Δίκαιος Ιώβ ή λαϊκά Άι Δίκιος, που έχει υψόμετρο 1200μ. ανάμεσα σε δάση από καστανιές, κατάφυτες λαγκαδιές και μικρούς καταρράκτες.

Η κοινότητα Περιβολιών ιδρύθηκε το 1949. Μέχρι τότε ήταν ένα χωριό, που ανήκε στην κοινότητα Βάθης. Οι 91 κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα αγροτικά προϊόντα τους είναι το λάδι, τα κάστανα και διάφορα κτηνοτροφικά προϊόντα.

Το 1946 στα Περιβόλια συστάθηκε ελαιουργικός συνεταιρισμός. Γενικά το χωριό διακρίνεται για την εργατικότητα των κατοίκων του και τη συνεργασία του με τα άλλα χωριά. Τα Περιβόλια είναι ένα από τα ονομαζόμενα Εννιά Χωριά. Στην περιοχή που βρίσκονται σήμερα τα Εννιά Χωριά υπήρχε κατά την αρχαιότητα η αρχαία πόλη Ιναχώριον. Γι’ αυτό και ολόκληρη η περιφέρεια ονομάστηκε Εννεαχώρια ή Εννιά Χωριά.

Σ’ όλη την περιοχή γύρω από το χωριό λέγεται ότι ανακαλύφθηκαν αρχαίοι τάφοι και διάφορα πήλινα αγγεία που μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περιοχή των Περιβολιών είχε κατοικηθεί από αρχαιοτάτων χρόνων. Ιστορικά ντοκουμέντα σχετικά με την ύπαρξη του χωριού έχουμε από την ενετική εποχή. Στις ενετικές απογραφές αναφέρεται από το Barozzi ως EIosperνoIia, από τον Basilicata ως PerνoIia και από τον «Καστροφύλακα» ως Ellow PerνoIia με 217 κατοίκους.

Κατά την Τουρκοκρατία το χωριό ήταν κτισμένο σε μια περιοχή στα δυτικά του σημερινού χωριού στην τοποθεσία Αγίου Νικολάου. Στο σημείο που βρίσκεται το σημερινό χωριό, οι παλιοί κάτοικοι των Περιβολιών είχαν τα περιβόλια τους και εκεί άφηναν τα ζωντανά τους για να βοσκήσουν. Όταν λοιπόν πήγαιναν στις καλλιέργειές τους, έλεγαν, ότι πάνε στα περιβόλια, έτσι όταν κτίστηκε το καινούριο χωριό το ονόμασαν Περιβόλια. Σήμερα κοντά στα ερείπια του παλιού χωριού βρίσκεται το νεκροταφείο της περιοχής.

Στη Μάχη της Κρήτης πολλοί κάτοικοι των Περιβολιών αγωνίστηκαν μαζί μ’ ολόκληρη την Κρήτη ενάντια στους καινούριους κατακτητές του νησιού. Αλλά και στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής η αντίσταση της περιοχής υπήρξε μεγάλη. Στο χωριό υπήρχε τότε παράνομο ραδιόφωνο, που εμψύχωνε τους αγωνιστές. Ακόμα πολλοί πατριώτες από τα Περιβόλια πήραν μέρος στη μάχη που έγινε κατά των Γερμανών στη σήραγγα κοντά στα Τοπόλια. Σήμερα υπάρχει εκεί εντοιχισμένη πλάκα, που θυμίζει εκείνη την ηρωική μάχη.

Οι κάτοικοι του χωριού είναι γνήσιοι Κρητικοί, που έμεναν από παλιά εδώ, δεν υπάρχουν δηλαδή άποικοι από άλλα χωριά. Οι παλιότερες οικογένειες του χωριού είναι οι Παπαδάκηδες, οι Χαμπουράκηδες, οι Καρτσωνάκηδες, οι Κουκουράκηδες, οι Σκαλιδάκηδες, οι Κοντοπυράκηδες, οι Γεωργιλάδες, οι Σμπερελάκηδες και οι Αναστασάκηδες.

Τα Περιβόλια είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του οπλαρχηγού της Κισάμου Αναγνώστη Σκαλίδη (1818-1901). Από το 1842 ήταν καπετάνιος της Κισάμου και είχε δικό του «μπαϊράκι». Σήμερα η προτομή του βρίσκεται στο Καστέλι Κισάμου και στα Χανιά.

Στο χωριό συναντάμε τη γραφική εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που κτίστηκε το 1845 με την ειδική μέριμνα του Αναγνώστη Σκαλίδη, τον Άγιο Νικόλαο εκκλησία του 1600 περίπου και την εκκλησία του Αγίου Ιώβ του Δικαίου. Η εκκλησία αυτή βρίσκεται στην κορυφή του ομώνυμου υψώματος, σε υψόμ. 1200μ., και κτίστηκε πριν από 100 περίπου χρόνια από κάποιον Κοντοπυράκη. Είναι η μοναδική εκκλησία σ’ ολόκληρη την Ελλάδα και μάλλον συμβολίζει το αίσθημα δικαιοσύνης του χωριού.

Το χωριό βρίσκεται μέσα σε φαράγγι, ανάμεσα σε πολλά δέντρα και έχει συνέχεια δροσιά ιδιαίτερα κατά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες, γιατί στο φαράγγι σχηματίζονται συνέχεια ρεύματα. Στην περιοχή υπάρχουν συνολικά τέσσερα μικρά ποτάμια και κοντά στο χωριό ένα απ’ αυτά σχηματίζει έναν όμορφο μικρό καταρράκτη.

*Στοιχεία από 15ετή έρευνα, 1980-1995.

Φώτο: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CE%B1_%CE%9A%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%AC%CE%BC%CE%BF%CF%85