Ο Παπάδος είναι ένα όμορφο χωριό της Γέρας που βρίσκεται κοντά στο λιμάνι του Περάματος και περιτριγυρίζεται από πυκνούς ελαιώνες. Υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Μυτιλήνης και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Γέρας με 1.442 κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή του 2011).
Το χωριό αναφέρεται σε γραπτές πηγές από τον 17ο αιώνα και το 1850 είχε περίπου 200 σπίτια, ενώ το 1909 απογράφηκαν τετρακόσιες ογδόντα οικογένειες.
Οι κάτοικοι του χωριού ανέπτυξαν πλούσια εμπορική δραστηριότητα χάρη στη γειτνίαση με το λιμάνι του Περάματος, ενώ η παράδοση αιώνων στην ελαιοκαλλιέργεια οδήγησε στην εισαγωγή της ατμοκίνησης και στη βιομηχανοποίηση της παραγωγής. Απομεινάρια της μεγάλης ανάπτυξης του Παπάδου είναι τα εντυπωσιακά αρχοντικά της εκλεκτικιστικής αρχιτεκτονικής που διατηρούνται μέχρι σήμερα για να θυμίζουν τις αλλοτινές καλές εποχές.
Χαρακτηριστικό αρχοντικό είναι αυτό της οικογένειας Βρανά ‒από την οποία καταγόταν η μητέρα του Οδυσσέα Ελύτη‒ που σήμερα στεγάζει το δημοτικό κατάστημα της Γέρας. Στην ίδια οικογένεια ανήκε και ένα από τα πρώτα ατμοκίνητα ελαιοτριβεία της Λέσβου που χτίστηκε το 1887 και λειτουργούσε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Σήμερα, λειτουργεί ως μουσείο και στις συλλογές του παρουσιάζεται η ιστορία του ελαιοτριβείου, εργαλεία ελαιοπαραγωγής και πίνακες με θέμα την ελιά, αλλά και μόνιμη έκθεση για τον Ελύτη και τη σχέση του με τη Λέσβο, αφού το ελαιοτριβείο ανήκε στον παππού του.
Φωτό: Αρχοντικό Βρανά (https://www.stonisi.gr/)