Μενού Κλείσιμο

Οίτυλο Λακωνίας

Το Οίτυλο είναι ένα κλασικό χωριό της Μάνης με πέτρινα σπίτια, πλακόστρωτα δρομάκια και παλιές εκκλησίες. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στη δυτική όχθη του φαραγγιού Μυλολάγκαδο που χωρίζει τη Μέσα Μάνη από τη Μεσσηνιακή. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Ανατολικής Μάνης της Λακωνίας και κατά την απογραφή του 2011 αριθμούσε 224 κατοίκους.

Η ονομασία του προέρχεται από τον μυθικό Αργείο ήρωα Οίτυλο, γιο του Αμφιάνακτα. Ο Όμηρος το αναφέρει ως μία από τις πόλεις που κυβερνούσε ο Μενέλαος και μία από τις πόλεις που πρόσφερε ο Αγαμέμνονας ως δώρο στον Αχιλλέα για τη συμμετοχή του στην εκστρατεία κατά της Τροίας. O Στράβωνας αναφέρει τον οικισμό ως Βοίτυλο, ενώ ο Παυσανίας περιγράφει την ύπαρξη ιερού του Σεράπιδος στην πόλη και ενός ξόανου του Καρνείου Απόλλωνα στην αγορά. Σήμερα, διασώζονται ερείπια αρχαίων μνημείων και επιγραφές, κυρίως γύρω από την παραλία όπου εικάζεται ότι βρισκόταν το ιερό. Επίσης, το Οίτυλο υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες πόλεις του «Κοινού των Ελευθερολακώνων» και του «Κοινού των Λακεδαιμονίων».

Στα Βυζαντινά χρόνια ήταν το επίνειο της καστροπολιτείας του Μυστρά. Μάλιστα, ο περιηγητής Ciriaco de’ Pizzicolli αναφέρει ότι επισκέφθηκε το Οίτυλο το 1447 και φιλοξενήθηκε σε αυτό από τον Ιωάννη Παλαιολόγο.

Το Οίτυλο διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στα Ορλωφικά, το 1770, αφού σε αυτό αγκυροβόλησε ο Ναύαρχος του Ρωσικού Στρατού Θεόδωρος Ορλώφ, ο οποίος ξεκίνησε την επανάσταση των Ορλωφικών μαζί με τους Μαυρομιχαλαίους και τους άλλους Μανιάτες. Σημαντική  ήταν επίσης η συμμετοχή των κατοίκων του Οιτύλου στην Επανάσταση του 1821.

Ενδιαφέροντα αξιοθέατα του χωριού είναι η εκκλησία των Ταξιαρχών, η βυζαντινή εκκλησία του Σωτήρος και το σπηλαιώδη εκκλησάκι της Παναγίτσας, στο οποίο οδηγεί ένα όμορφο μονοπάτι. Στην πλατεία υπάρχει ανάγλυφη πλάκα της αδελφοποίησης του Οιτύλου με την πόλη Καργκέζε της Κορσικής, σε ανάμνηση της μετανάστευσης πολλών οικογενειών από το Οίτυλο στην Τοσκάνη, τη Γένοβα και την Κορσική την περίοδο 1670-1675.

Κοντά στο χωριό στέκει το κάστρο της Κελεφάς που αποτέλεσε έδρα της τουρκικής διοίκησης και φρουράς, ενώ από το 1685 έως το 1715 χρησιμοποιήθηκε και ως έδρα των Ενετών.

Στις 25 Δεκεμβρίου γίνεται στο Οίτυλο η μεγάλη γιορτή των Μεδίκων που  αναβιώνει τον δεσμό αγάπης που τους ενώνει με εντολή των Γεναρχών τους. Η ιστορία ξεκίνησε το 1475 όταν ο Πέτρος ή Πιέρρος Μέδικος, διωκώμενος από τους Τούρκους βρήκε καταφύγιο στο Οίτυλο φιλοξενούμενος του Ιωάννη Πλαιολόγου, παντρεύτηκε την κόρη του και απέκτησαν απογόνους από τους οποίους κατάγονται οι σημερινοί Μέδικοι του Οιτύλου. Η τελετή ξεκινά το πρωί των Χριστουγέννων, όταν με την σημαία και τα λάβαρα των Μεδίκων, το Κανίστρι και το δίσκο, οι Μέδικοι εν πομπή πηγαίνουν στην εκκλησία των Ταξιαρχών. Μετά τη Λειτουργία  εκφωνείται λόγος σχετικά με το έθιμο και επιμνημόσυνος δέησις για τους γενάρχες και όλους τους αποθανόντες Μεδίκους. Μετά εν πομπή όλο το εκκλησίασμα με τους Ιερείς, τα Εξαπτέρυγα, τη σημαία και τα λάβαρα, κάνουν την περιφορά της εικόνας στη συνοικία του χωριού όπου μένουν οι απόγονοι των Μεδίκων. Αφού φτάσουν στο σπίτι των Μεδίκων, παραδίδεται η εικόνα στους αδελφούς Μεδίκους που έχουν ορισθεί να τελέσουν τη γιορτή την επόμενη χρονιά.  Οι άνδρες αδελφοί αποσύρονται σε μία αίθουσα και κανείς δεν ξέρει τι γίνεται ή λέγεται, καθώς διατηρείται κρυφό εδώ και πέντε και πλέον αιώνες, ενώ πέρα από τους αδελφούς, ουδείς άλλος γνωρίζει περί αυτού.