Νέα Κούταλη Λήμνου

H Νέα Κούταλη είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στον κόλπο του Μούδρου, στη νότια πλευρά της Λήμνου. Πάνω από τον οικισμό απλώνεται το πευκοδάσος της Αγίας Τριάδας και στο κάτω μέρος του βρίσκεται το λιμανάκι με τις τράτες και τα καΐκια. Είναι προσφυγικός οικισμός που χτίστηκε το 1926 για την εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων που εκδιώχθηκαν από το νησάκι Κούταλη της Προποντίδας.

Οι κάτοικοι της Κούταλης ήταν σπουδαίοι σφουγγαράδες και συνέχισαν να ασχολούνται με τη σπογγαλιεία και μετά την εγκατάστασή τους στο νησί. Σήμερα στη Νέα Κούταλη λειτουργεί Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης και Σπογγαλιείας που παρουσιάζει τη ζωή των Κουταλιανών πριν και μετά την εγκατάστασή τους στη νέα τους πατρίδα και διαθέτει μια πλούσια συλλογή αντικειμένων που έχουν περισυλλέξει οι σπογγαλιείς από τον βυθό. Επίσης, στη Νέα Κούταλη λειτουργεί εργαστήριο καθαρισμού σφουγγαριών που εξάγονται σε όλο τον κόσμο.

Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται ο ναός της Παναγίας της Φανερωμένης με την εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας που έφεραν οι πρόσφυγες από την πατρίδα τους και η προτομή του διάσημου Παναγή Κουταλιανού (1847-1916) που καταγόταν από την Κούταλη της Προποντίδας και έμεινε στην ιστορία ως ο δυνατότερος άνθρωπος της εποχής του. Μνημεία του χωριού που θυμίζουν την παλιά πατρίδα των κατοίκων είναι το άγαλμα του Μικρασιάτη πρόσφυγα και το άγαλμα της Μικρασιάτισας μάνας. Στο λιμάνι βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας με τον χειρότεχνο ξύλινο Επιτάφιο και τα ασημένια χαρίσματα των ναυτικών και των σπογγαλιέων του χωριού προς την Παναγία. Κοντά στο χωριό βρίσκεται ένα νησάκι με εκκλησάκι αφιερωμένο στον Αη-Νικόλα, στο οποίο μπορεί κανείς να φτάσει με τα πόδια όταν η άμπωτη κατεβάζει τη στάθμη της θάλασσας.

Η Νέα Κούταλη πανηγυρίζει στις 6 Αυγούστου, του Σωτήρος, με μεγάλο παραδοσιακό γλέντι και ντόπιους μεζέδες.