Η Μουσιωτίτσα ή Κάτω Μουσιωτίτσα είναι χτισμένη στις ανατολικές πλαγιές του όρους Τόμαρος ή Ολύτσικας και δυτικά του ποταμού Λούρου. Περιτριγυρίζεται από τα βουνά Μπιτέρα, Σπιθάρι, Πουρίζι, Καλογερίτσα και Καταφή. Απέχει 33 χλμ. από τα Ιωάννινα και 55 χλμ. από την Άρτα. Όλη η περιοχή μαζί με τα γειτονικά χωριά Άνω Μουσιωτίτσα, Νέα Μουσιωτίτσα και Μεσούρα αναφέρεται ως Μουσιωτίτσα.
Πιθανολογείται ότι η ονομασία του χωριού είναι σλαβικής προέλευσης λόγω της κατάληξης -ιτσα, που είναι κοινή σε σλάβικα ονόματα οικισμών. Άλλες πιο τοπικές θεωρίες αναφέρουν ότι το όνομα προέρχεται από παλιούς μύθους των αρχαίων κατοίκων, των ποταμών που είναι γνωστές ως Μούσες ή από μια βασίλισσα που κατοικούσε στην περιοχή που είναι τώρα τα ερείπια ενός κάστρου (κοντά στη γέφυρα Ζήτα) που χρονολογείται από τον 3ο αιώνα.
Η Μουσιωτίτσα είναι μαρτυρικό χωριό καθώς τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1943, τα γερμανικά στρατεύματα το περικύκλωσαν από τέσσερα διαφορετικά σημεία και εκτέλεσαν συνολικά 152 αμάχους. Μεταξύ των Γερμανών στρατιωτών υπήρχαν επίλεκτα μέλη της μεραρχίας Εντελβάις. Η επίθεση και η σφαγή που επακολούθησε έγιναν ως αντίποινα για συμμετοχή στην αντίσταση κατοίκων του χωριού και για την επίθεση κατά την οποία σκοτώθηκε ένας Γερμανός αξιωματικός στην κοντινή περιοχή του «Ζήτα». Μεταξύ των θυμάτων ήταν 4 μωρά, 36 παιδιά ηλικίας 2 έως 7 ετών, 23 παιδιά ηλικίας 8 έως 16 ετών και 13 γυναίκες. Στη μνήμη των εκτελεσθέντων διοργανώνεται ετήσιος αγώνας δρόμου 3 χλμ., από την τοποθεσία Σπιθάρι, τον τόπο εκτέλεσης, μέχρι το χωριό.
Στην ευρύτερη περιοχή, νότια από το χάνι Tερόβου που βρίσκεται επάνω στην εθνική οδό Άρτας – Ιωαννίνων και κοντά στη γέφυρα «Zήτα» υπάρχουν ερείπια αρχαίου φρουρίου το οποίο έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος. Σημαντικό αξιοθέατο της Μουστωνίτσας είναι η παλιά εκκλησία του Αγίου Νικολάου που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, με την ευρύτερη περιοχή στην οποία βρίσκεται ο ναός να έχει ανακηρυχθεί ιστορικό τοπίο. Η χαράδρα που διασχίζεται από τον ποταμό Λούρο, κατάφυτη με πλατάνια, θάμνους και σάρες αποτελεί μέρος των “Βορείων Στενών Λούρου” που έχουν χαρακτηριστεί ως τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Άλλα αξιοθέατα του χωριού είναι το Λαογραφικό Μουσείο που ιδρύθηκε από τον Σύλλογο Νέων Μαρτυρικής Μουσιωτίτσας και το μνημείο των θυμάτων της Μικρασιατικής Εκστρατείας 1922, του ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-1943 και των επιχειρήσεων 1945-1949, που είχαν καταγωγή από το χωριό.
Φωτό: https://dodoni.gr/tourismos/perioxi/fotografies/2-uncategorised/100-mousiotitsa