Είνα χωριό της επαρχίας Αγίου Βασιλείου. Απέχει 26 χλμ. νότια του Ρεθύμνου και βρίσκεται σε υψόμ. 325 μ. Σήμερα έχει 243 κατοίκους. Το όνομα του χωριού δηλώνει τη μίξη, την ένωση των νερών ενός ρυακιού με τα νερά του ποταμού, που πηγάζει από το Σπήλι. Οι Κρητικοί μάλιστα τα νερά των ρευμάτων τα ονομάζουν ρούμα. Στο σημείο συνάντησης των νερών σχηματίζεται ένα Δέλτα.
Το χωριό κατοικήθηκε πριν από 300 χρόνια. Οι πρώτοι κάτοικοι στο χωριό ήρθαν από την Ιππίζυγο (ή Υπήζυγο), της οποίας δεν υπάρχει σήμερα κανένα ίχνος της, παρά μόνο μια ανακαινισμένη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Ένας από τους κατοίκους του χωριού, ο Δουλγεράκης έφυγε από την Ιππίζυγο και έκτισε στο Δέλτα των νερών έναν αλευρόμυλο με τη βοήθεια του τουρκεμένου Ενετού τσιφλικά Αλυπάνη.
Το χωριό Ιππόζυγος βρισκόταν στο δρόμο προς το Σπήλι και γύρω του υπήρχαν δύο τουρκοχώρια, το Διπλοχώρι και ο Λάκκος. Οι Τούρκοι που έμεναν σε τούτα τα χωριά αλλά και όσοι περνούσαν ενοχλούσαν συχνά τους κατοίκους. Εκτός από τον αλευρόμυλο, στο Δέλτα λειτουργούσε και ελαιόμυλος και ρασοφάμπρικες (υδροκίνητα ξύλα που χτυπούσαν το ύφασμα για να γίνει «ρασέ»).Τα υφαντά που έφτιαχναν οι γυναίκες στον αργαλειό ήταν σκεπάσματα και ράσα ή κάπες για βοσκούς.
Το Μιξόρρουμα παράγει: λάδι, κρασί, ρακί, δημητριακά, λίγα οπωροφόρα (κεράσια, απίδια, ρόδια, κυδώνια κ.ά.) Επίσης λίγα εσπεριδοειδή. Είναι το μόνο χωριό της Κρήτης που έχει συνεταιρισμό καλαθοποιών.
Παλιότερες οικογένειες στο χωριό είναι οι Δουλγεράκηδες από τις Μουριές, οι Βασιλογιαννάκηδες που μετονομάστηκαν Βλαστοί από τις Μουριές και οι Κουνδουρά-κηδες από τα Σφακιά.
Στο χωριό υπάγονται οι οικισμοί Φρατί, Αγία Πελαγία και Πάνω Μιξόρρουμα. Παλιότερα υπήρχε και ο οικισμός Καστανέ. Υπήρχαν επίσης δύο χάνια. Το πρώτο κτίστηκε από
τον Δούλγερη πριν 150 περίπου χρόνια. Το δεύτερο χάνι, του Παπαδάκη, κτίστηκε λίγο αργότερα. Μάλιστα το τελευταίο χωριζόταν σε δύο μέρη για να μένουν χωριστά οι Χριστιανοί από τους Τούρκους.
Στα τέλη του περασμένου αιώνα, το 1897, οι Τούρκοι έκαψαν στο Μιξόρρουμα το Γιάννη Χατζηδάκη ή Χατζηδογιάννη που τον έπιασαν καθώς γύριζε από μια μάχη που είχε γίνει στην περιοχή Απηλιάρια Σπήλιου.
Κατά τη Γερμανική Κατοχή το χωριό, όπως εξάλλου και όλα τα χωριά της Κρήτης, ανταποκρίθηκε απόλυτα στο δύσκολο αγώνα. Βοήθησε τους Έλληνες, τους Άγγλους και τους Νεοζηλανδούς που δεν παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Γι” αυτό η Νεοζηλανδική κυβέρνηση, έχει εκφράσει επίσημα, μ’ ένα πιστοποιητικό της, την άπειρη ευγνωμοσύνη της στους κατοίκους του χωριού.
Στην περιοχή του σημερινού χωριού υπήρχε μινωικός οικισμός. Στο χωριό υπάρχουν οι εκκλησίες: του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, του 17ου αιώνα και η Παναγία Ζωοδόχος Πηγή που κτίστηκε από τον Πέτρο Δουλγεράκη. Υπάρχει ακόμη ο καθεδρικός ναός του Προφήτη Ηλία, που κτίστηκε πάνω σε ένα παλιότερο ναό.
*Στοιχεία από 15ετή έρευνα 1980-1995.