To πεδινό χωριό Ματαράγκα της Αιτωλοακαρνανίας είναι χτισμένο σε υψόμετρο 100 μέτρων βόρεια του όρους Ζυγός (Αράκυνθος) και νότια της λίμνης Τριχωνίδας. Απέχει 17 χλμ. από το Αγρίνιο και βρίσκεται ανάμεσα στους Παππαδάτες και τη Γραμματικού από την οποία χωρίζεται με τον χείμαρρο Κουρκούτα (Μπογλάστη). Είναι το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής με πληθυσμό 1.344 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011).
Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι το χωριό ιδρύθηκε στις αρχές του 1800 από κατοίκους των ορεινών χωριών του Ζυγού και κυρίως του Παλαιοπλάτανου. Οι καπεταναίοι του Ζυγού συμπαραστεκόμενοι στους πολιορκημένους Μεσολογγίτες συνεννοήθηκαν να πιάσουν τις νότιες πλαγιές του βουνού και για αντιπερισπασμό να χτυπήσουν τους Τουρκοαιγυπτίους από πίσω. Μετά την έξοδο του Μεσολογγίου Μεσολογγίτες, Σουλιώτες και άλλοι αγωνιστές άρχισαν να εποικίζουν τις περιοχές αυτές και ιδιαίτερα τον Παλαιοπλάτανο.
Με τη Μικρασιατική Καταστροφή έφτασαν στο χωριό πρόσφυγες Μικρασιάτες, οι οποίοι έδωσαν νέα πνοή, ιδρύοντας αθλητικούς, μορφωτικούς και πολιτιστικούς συλλόγους. Η Ματαράγκα γνώρισε μεγάλη εμπορική ακμή μέχρι το 1940 και υπήρξε το κυριότερο καπνεμπορικό κέντρο της περιοχής. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, το 1943, οι αντάρτες σκότωσαν ένα Γερμανό στα Πλατάνια και οι Γερμανοί ως αντίποινα έβαλαν φωτιά στα χωριά της Μακρυνείας, μεταξύ των οποίων και η Ματαράγκα. Πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής βρήκαν καταφύγιο στο βουνό, κυρίως στον Παλαιοπλάτανο. Μετά την απελευθέρωση και μέχρι τη δεκαετία του 1960 η Ματαράγκα γνώρισε και πάλι μεγάλη ακμή. Από εκεί και ύστερα όμως το κύμα της εσωτερικής μετανάστευσης έπληξε και το χωριό.
Σημαντικό αξιοθέατο είναι ένα διώροφο πέτρινο κτίριο που από το 1982 έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης, επειδή είναι αξιόλογο δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι ο Άγιος Γεώργιος, βυζαντινού ρυθμού, σταυροειδής με τρούλο, ο οποίος στηρίζεται σε τέσσερις πεσσούς. Τοιχογραφίες καλύπτουν όλα τα μέρη του εσωτερικού του ναού. Στη θέση του ναού στη σημερινή πλατεία της Ματαράγκας πριν από το 1918 που άρχισε να χτίζεται ο Άγιος Γεώργιος υπήρχε ένας μικρότερος ναός. Κοντά στο χωριό βρίσκεται το ξωκλήσι της Παναγίας, χτισμένο σε ένα μεγάλο πλάτωμα στη βόρεια πλαγιά του Αράκυνθου, σε θέση απ` όπου η θέα απλώνεται από τη Λυσιμαχία μέχρι τις δυτικές πλαγιές του Ζυγού και από τις παρυφές του Αράκυνθου μέχρι τις κορυφές του Παναιτωλικού, ανάμεσα σε γέρικα πλατάνια και πυκνή βλάστηση.
Ξεχωριστό έθιμο της Ματαράγκας είναι τα Λαζάρια που οργανώνονται κάθε χρόνο το απόγευμα του Λαζάρου, σε ανάμνηση των γεγονότων που έγιναν στην περιοχή, κατά την έξοδο του Μεσολογγίου, όταν οι λίγοι κάτοικοι της περιοχής, θέλησαν να κάνουν αντιπερισπασμό στις πολιορκητικές δυνάμεις. Οι κάτοικοι για να φανεί ότι ήταν πολλοί, μάζεψαν όλα τα κουδούνια των ζώων και χτυπώντας τα όλη τη νύχτα, έδιναν την εντύπωση στον εχθρό πως υπήρχε μεγάλη δύναμη στα μετόπισθεν των πολιορκητών και διασπούσαν την προσοχή τους.
Φωτό: https://www.agrinionews.gr/