Μενού Κλείσιμο

Λειψοί

Οι Λειψοί είναι μια συστάδα νησιών στο νοτιοανατολικό Αιγαίο που πήραν το όνομά τους από το ομώνυμο νησί. Σύμφωνα με την παράδοση, είναι το νησί της θεάς Καλυψώς και στα προϊστορικά χρόνια ονομαζόταν Λειψία. Οι λίγοι μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, το εμπόριο και τον τουρισμό.

Ως πρώτοι κάτοικοι των Λειψών εμφανίζονται οι Κάρες γύρω στο 1370 π.Χ., ενώ περίπου το 1200 π.Χ. έφτασαν οι Δωριείς. Στο νησί έχουν έρθει στο φως ευρήματα από τη Μυκηναϊκή Εποχή και επιγραφή του 4ου αιώνα π.Χ. που αποδεικνύει την ύπαρξη οικισμού από τους Ίωνες της Μιλήτου. Αρχαιολογικά ευρήματα στο ύψωμα «Κάστρο», όπως λείψανα αρχαίας οχύρωσης, κεραμίδια και όστρακα από αγγεία, μαρτυρούν την ύπαρξη Ακρόπολης.

Κατά τη βυζαντινή περίοδο, οι Λειψοί ανήκαν στο Θέμα των Νήσων, ενώ δεν υπάρχουν μαρτυρίες για φράγκικη εγκατάσταση στο νησί, παρόλο που η γειτονική Λέρος είχε περάσει στα χέρια των Ιωαννιτών Ιπποτών το 1306. Η Οθωμανοκρατία ξεκίνησε το 1522 μαζί με τα άλλα νησιά των Δωδεκανήσων. Από εκείνη την περίοδο σώζονται τα Ιερά Καθίσματα όπου ασκήτευαν διάφοροι μοναχοί.

Το 1669, μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς, πολλοί Κρητικοί κατέφυγαν στα Δωδεκάνησα και ένας από αυτούς έφτασε στους Λειψούς και αποτέλεσε τον πρώτο κάτοικο του σημερινού οικισμού.

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 οι κάτοικοι έλαβαν μέρος στον αγώνα. Εκεί βρήκαν επίσης φιλοξενία ο εξόριστος Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος Παπακώστας και αγωνιστές από τα Ψαρά, την Ύδρα και τις Σπέτσες. Το 1825 η προσωρινή κυβέρνηση της Ελλάδος υπήγαγε τα νησιά Λέρο, Πάτμο, Κάλυμνο, Ικαρία και Λειψούς στην Ελληνική Πολιτεία με τον τίτλο «Συμπληρωματικαί νήσοι του Τμήματος των Ανατολικών Σποράδων» και ο Ιωάννης Κωλέττης διορίστηκε ως πρώτος Επίτροπος. Με την συνθήκη, όμως, της Κωνσταντινούπολης (9 Ιουλίου 1832) τα νησιά αυτά πέρασαν πάλι στην οθωμανική εξουσία.

Στις 13 Μαΐου 1913 ξεκίνησε η Ιταλοκρατία στους Λειψούς που κράτησε 31 χρόνια. Το 1947 παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Παρισίων και στις 7 Μαρτίου 1948 ενσωματώθηκαν και τυπικά στην Ελλάδα.

Ο γραφικός οικισμός των Λειψών με τα λευκά σπίτια και τα μπλε παραθυρόφυλλα διατηρεί το νησιώτικο χρώμα του. Στο κέντρο του οικισμού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και η αίθουσα που στεγάζει την αρχαιολογική συλλογή των Λειψών με κομμάτια από αγγεία, επιγραφές σε πλάκες και στήλες που ανάγονται στην κλασσική, ελληνιστική και χριστιανική εποχή. Η γραφική Παναγία του Χάρου είναι χτισμένη στις αρχές του 17ου αιώνα και πολλοί είναι οι επισκέπτες που φτάνουν για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή της εικόνα. Κάθε Άνοιξη τοποθετούν στην εικόνα λουλούδια που ξεραίνονται και ξανανθίζουν στη γιορτή της Παναγίας. Στις 23 Αυγούστου γίνεται εκεί το μεγάλο παραδοσιακό γλέντι του νησιού όπου προσφέρεται φαγητό και φυσικά το φημισμένο γλυκό κρασί των Λειψών, το φωκιανό.

Σημαντικά παλαιοχριστιανικά μνημεία του νησιού είναι μια μεγάλη τρίκλιτη βασιλική με ψηφιδωτά δάπεδα και βαπτιστήριο στη θέση «Κουσέλιο», πιθανόν του 5ου αιώνα, και λείψανα τοίχων, αρχιτεκτονικών μελών, ψηφιδωτών δαπέδων στη θέση «Κατσαδιά».

Οι Λειψοί έχουν πανέμορφες αμμώδεις και βοτσαλωτές παραλίες με κρυστάλλινα νερά και μονοπάτια που διασχίζουν το νησί και οδηγούν σε ειδυλλιακές τοποθεσίες. Τα νησάκια έχουν πλούσια χλωρίδα και πανίδα, είναι ενταγμένα στο δίκτυο Natura 2000 και αποτελούν καταφύγιο για τη φώκια Monachus-monachus, καθώς και για θαλάσσιες χελώνες, ασημόγλαρους, μαυροπετρίτες και διάφορα άλλα είδη σπάνιων πουλιών.

 

Φωτό: http://www.lipsi.gov.gr/sites/default/files/edolipsi.jpg