Μενού Κλείσιμο

Κότσινας Λήμνου

Ο Κότσινας (ή Κότσινος) είναι ένα μικρό ψαροχώρι της βόρειας Λήμνου με πλούσια ιστορία. Σήμερα κατοικείται μόνο τους θερινούς μήνες που λειτουργούν οι ψαροταβέρνες δίπλα στη γραφική παραλία.

Το χωριό αναφέρεται για πρώτη φορά το 1136 ως ασφαλές λιμάνι με εμπορική σκάλα, αντικαθιστώντας το λιμάνι της κοντινής Ηφαιστίας που είχε υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά από προσχώσεις. To όνομά του προήλθε από το ιδιαίτερο κόκκινο χρώμα που είχε το έδαφος της περιοχής, όμοιο με αυτό του ιαματικού πηλού της «Λήμνιας Γης», που εξορυσσόταν σε κοντινή περιοχή. Στην προφορά του τοπωνυμίου εμφανίζεται το γλωσσικό φαινόμενο του τσιτακισμού, στο οποίο το σύμφωνο κ προ του φθόγγου ι προφέρεται ως τσ και τζ, γι’ αυτό και αναφέρεται ως Κόκκινος, Κότσινος ή Κόντζινος.

Θεωρείται ότι ο Κότσινας αποτέλεσε τον διάδοχο οικισμό της Ηφαιστίας και ο πληθυσμός του άρχισε να αυξάνεται κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας (1207-1276). Εκείνη την εποχή χτίστηκε και το κάστρο του Κότσινα από τους Ναβιγκαγιόζι, τους Ενετούς δούκες της Λήμνου, οι οποίοι διοικούσαν το νησί μέχρι την ανακατάληψή του από τους Βυζαντινούς το 1276. Το Κάστρο ήταν χτισμένο πάνω σε τεχνητό λόφο ύψους 20 μέτρων, με τάφρο που ενωνόταν με τη θάλασσα. Ο θρύλος θέλει τον τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο να καταφεύγει στο Κάστρο του Κότσινα ζητώντας προστασία.

Στον λόφο του Κότσινου, μέσα στο κάστρο είναι χτισμένος ο ναός της Ζωοδόχου Πηγής με υπόγειο αγίασμα στο οποίο η πρόσβαση γίνεται από μία σκάλα με 64 σκαλοπάτια. Φαίνεται πως κατά την κατασκευή του κάστρου είχε προβλεφθεί η δημιουργία σήραγγας, ώστε να αξιοποιείται σε τυχόν πολιορκίες το νερό της πηγής.

Στο χωριό δημιουργήθηκε ο θρύλος της Μαρούλας, της ηρωίδας της Λήμνου. Η Μαρούλα ήταν κόρη ενός από τους υπερασπιστές του κάστρου κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του από τους Τούρκους το 1478. Βλέποντας τον πατέρα της να σκοτώνεται στη μάχη, άρπαξε το σπαθί του και όρμησε στη μάχη εμψυχώνοντας τους συμπολεμιστές της και οδηγώντας τους στη νίκη. Σήμερα, στον Κότσινα έχει στηθεί το μπρούτζινο άγαλμα της Μαρούλας με το σπαθί υψωμένο.

Ο Κότσινας ζωντανεύει κάθε Λαμπροπαρασκευή στο πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής που έχει παλλημνιακό χαρακτήρα και το καλοκαίρι με τους παραθεριστές που απολαμβάνουν τη θάλασσα και τις γραφικές ταβερνούλες.