Καταμάχη Ιωαννίνων

Η Καταμάχη είναι ένα μικρό χωριό των Ιωαννίνων που βρίσκεται κοντά στα όρια με τη Θεσπρωτία στις πλαγιές των ορέων του Σουλίου (Βρυτζάχα), σε υψόμετρο 640 μέτρων. Απέχει  39 χλμ. από τα Ιωάννινα και υπάγεται διοικητικά στη Δημοτική Ενότητα Σελλών του Δήμου Δωδώνης. Στην απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του χωριού ήταν 52 κάτοικοι.

Μέχρι το 1929 η Καταμάχη ονομαζόταν Γράσδανη. Στην ευρύτερη περιοχή του χωριού έχουν βρεθεί διάφορα ευρήματα, όπως χάλκινα όπλα και εργαλεία, που μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής από την εποχή του Λίθου και του Χαλκού. Τα σημαντικότερα από αυτά εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Στην τοποθεσία «Nτομπλίρου» υπάρχουν ερείπια αρχαίου φρουρίου το οποία έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και αρχαιολογικός χώρος.

Από τα αξιοθέατα του χωριού είναι το μοναστήρι της Καταμάχης (Γενέθλια της Θεοτόκου) που ανεγέρθηκε το 1830 όπως φαίνεται από τη χρονολογία που υπάρχει στο εξωτερικό υπέρθυρο του ναού. Όμως αιώνες πριν ήταν χτισμένο στη θέση «Αι-Γιάννης» και το 1611 καταστράφηκε από τον Οσμάν Πασά. Σε εκείνη τη θέση βρίσκεται σήμερα το εξωκκλήσι του Αγίου Ιωάννη. Η ονομασία του μοναστηριού της Καταμάχης προέρχεται από το ρήμα καταμάχομαι που σημαίνει «πολεμώ με μανία εναντίον κάποιου». Το μοναστήρι πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Την παραμονή γίνεται Μέγας Εσπερινός, ενώ ανήμερα μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία μοιράζεται παραδοσιακό λουκούμι,  στρώνεται τραπέζι με πρόβειο ή κατσικίσιο κρέας που είναι δωρεά της Εκκλησιαστικής Επιτροπής και στήνεται μεγάλο γλέντι.