Καρέ Ρεθύμνης

Το Καρέ είναι χωριό και κοινότητα της επαρχίας Ρεθύμνης. Απέχει 16 χμ. από το Ρέθυμνο και βρίσκεται σε υψόμετρο 500 μ. Στο Καρέ υπάγεται και ο οικισμός Αμπελάκι. Ζουν εδώ σήμερα 113 κάτοικοι που καλλιεργούν ελιές, αμπέλια και κηπευτικά. Παράλληλα ασχολούνται και με την κτηνοτροφία.

Υπάρχουν δυο εκδοχές σχετικά με την προέλευση του ονόματος του. Σύμφωνα με την πρώτη το χωριό ονομάστηκε Καρέ, επειδή είναι κτισμένο ανάμεσα σε τέσσερις λόφους, που σχηματίζουν έτσι ένα καρέ. Η δεύτερη εκδοχή συνδέει το όνομα του χωριού με μια μεγάλη καρυδιά που υπήρχε παλιά σ* αυτό. Σήμερα υπάρχουν στο χωριό πολλές καρυδιές.

Οι πρώτοι κάτοικοι του Καρέ ήταν Κρητικοί. Ύστερα όμως από τις καταστροφές που προκάλεσαν στην Κρήτη οι Σαρακηνοί, εγκαταστάθηκαν στο χωριό και Βυζαντινοί άποικοι. Το Καρέ υπήρχε επομένως κατά τη β’ βυζαντινή περίοδο (961-1204 μ.Χ.).

Από την περίοδο της Ενετοκρατίας σώζονται καμπυλωτές στέρνες με πελέκια, όπως ακριβώς τις κατασκεύαζαν οι Ενετοί.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας έγινε μια μάχη στη θέση Καλόγερε, στην οποία σκοτώθηκαν 3 Έλληνες και 10 Τούρκοι.

Στη Μάχη της Κρήτης πολέμησαν 10 περίπου άτομα από το χωριό. Στο Καρέ υπήρχε εξάλλου οργανωμένη αντίσταση στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής. Από δω γινόταν η διακίνηση των Άγγλων στο νησί.

Οι παλιότερες οικογένειες ήταν οι Βαλέργη5ες, οι Αλεξανδράκηδες και οι Φρα-γκούληδες.

Στη βορειοδυτική πλευρά του βουνού Βρύσινας υπάρχει το σπήλαιο Δόλωνας. Σχετικός με το σπήλαιο είναι ο εξής θρύλος: Οι κάτοικοι του χωριού βάλανε κάποτε έναν κόκορα μέσα στο σπήλαιο κι αυτός βγήκε στην ανατολική πλευρά του βουνού, που βρίσκεται 8 χμ. μακριά, στο χωριό Χρωμοστήρι.

Ένας δεύτερος θρύλος αναφέρει ότι σε κάποιο βράχο του βουνού Βρύσινας υπάρχει μια δάφνη. Κάπου εκεί κοντά είναι κρυμμένος ένας θησαυρός. Σχετικοί είναι και οι στίχοι:

«Στην άσπρη δάφνη στο Κελί να ξέρανε οι Κρητικοί τι θησαυρός κρύβεται εκεί”.

Προστάτης του χωριού θεωρείται ο Άγιος Στέφανος, του οποίου η εκκλησία κτίστηκε τελευταία και είναι η κεντρική του χωριού. Λέγεται πως όταν οι Γερμανοί βομβάρδιζαν το Καρέ, ούτε μια βόμβα δεν έπεσε στο χωριό.

Στο Καρέ υπάρχουν ακόμα οι παλιές εκκλησίες: του Αγίου Γεωργίου, που ήταν πρώτα η κεντρική του χωριού, του Αγίου Ιωάννη, που βρίσκεται έξω από το χωριό, του Σωτήρα Χριστού, που βρίσκεται στην τοποθεσία Ζουρδά, έξω από το χωριό, του Αγίου Ευστρατίου και της Αγίας Μαρίνας, που είναι σχεδόν καταστραμμένες εκκλησίες βυζαντινής εποχής, με τοιχογραφίες και του Τιμίου Σταυρού, που βρίσκεται στο νεκροταφείο του χωριού. Όλες οι εκκλησίες στο Καρέ είναι ρυθμού βασιλικής.

Στην τοποθεσία Μυρμήγκι παρουσιάζεται ορισμένες μέρες του χρόνου ένα αργοκίνητο φως. Το παραπάνω φαινόμενο παρατήρησαν οι κάτοικοι του αντικρυνού χωριού Όρος και το ονόμασαν Σεΐτης.

*Στοιχεία από 15ετή έρευνα 1980-1995.

Φωτογραφία: https://www.rethymno.gr