Τα Κανάλια είναι ένα χωριό της Καρδίτσας με λιθόκτιστα σπίτια ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής καθώς κατασκευάστηκαν από Ηπειρώτες κτιστάδες. Βρίσκονται στους βορειοανατολικούς πρόποδες των Αγράφων και απέχουν 14 χιλιόμετρα από την πόλη της Καρδίτσας.
Η καταγωγή των περισσότερων κατοίκων είναι από τα Άγραφα και την Ήπειρο, ενώ σύμφωνα με την τοπική παράδοση ο πρώτος οικιστής ήταν ένας νεαρός Ηπειρώτης, ο Γεώργιος Πάσχος, που έφτασε στη δασώδη περιοχή το 1650 καταδιωκόμενος από τους Τούρκους, παντρεύτηκε μια κοπέλα από γειτονικό χωριό και εγκαταστάθηκε εκεί με την οικογένειά του χτίζοντας το πρώτο σπίτι του οικισμού. Τότε η περιοχή ήταν βακούφι της γυναικείας μονής Λυκουσάδας στη Λοξάδα που ανήκε διοικητικά στα Μετέωρα. Το μοναστήρι είχε πολλά αιγοπρόβατα και λέγεται ότι για να μεταφέρουν το γάλα χρησιμοποιούσαν πήλινα κανάλια, υπολείμματα των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα και από εκεί πήρε το όνομά του το χωριό. Σιγά σιγά εγκαταστάθηκαν στο νέο χωριό κι άλλοι Ηπειρώτες και κάτοικοι των χωριών του κάμπου, όπως η Λάσδα, η Σαρικίνα και το Παλαιοχώρι, για να γλιτώσουν από την ελονοσία.
Η πρώτη εκκλησία του χωριού, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, χτίστηκε το 1856. Στη συνέχεια, το 1894, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του χωριού που μεγάλωνε, άρχισε να χτίζεται μια νέα επιβλητική εκκλησία με ρυθμό βασιλικής με τρούλο. Η «νέα» εκκλησία του χωριού εντυπωσιάζει με το ψηλό πέτρινο καμπαναριό της που έχει στην κορυφή του ένα μεγάλο ρολόι, δώρο ομογενούς της Αμερικής. Στο εσωτερικό του ναού, μπροστά στο τέμπλο που χωρίζει το Άγιο Βήμα από τον κυρίως ναό δεσπόζουν 12 μεγάλες εικόνες φιλοτεχνημένες από τον αγιογραφικό οίκο Κυριλλαίων της Σκήτης της Αγίας Άννης που χρονολογούνται από το 1930.
Στα Κανάλια λειτουργεί λαογραφικό μουσείο με διάφορα παλιά αντικείμενα που χάρισαν οι κάτοικοι από τα σεντούκια των προγόνων τους για να θυμούνται οι πιο παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι τον τρόπο ζωής σε αλλοτινές εποχές.
Φωτό: https://www.kanalia-karditsa.gr/ (Μορφωτικός Εξωραϊστικός Σύλλογος Καναλίων)