Καλουδιανά Χανίων

Τα Καλουδιανά είναι χωριό και κοινότητα της επαρχίας Κισάμου και βρίσκεται 42χμ. βορειοδυτικά από τα Χανιά. Οι 313 κάτοικοι της κοινότητας ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και τα προϊόντα τους είναι το λάδι, το κρασί και τα κηπευτικά. Στην κοινότητα εκτός από τα Καλουδιανά, που τα κατοικούν 180 περίπου άτομα, υπάγονται και οι οικισμοί Κουρθιανά και Κορφαλώνας.

Σύμφωνα με την παράδοση, κάποιος παλιός κάτοικος, που λεγόταν Καλούδης, έδωσε τ’ όνομά του στο χωριό.

Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς εμφανίζεται το χωριό, το πιο πιθανό είναι να κατοικήθηκε κατά την Ενετοκρατία. Στη γύρω περιοχή έχουν εντοπιστεί τρίπατοι τάφοι καθώς και πολύ παλιά πηγάδια που δεν έχουν χρονολογηθεί.

Οι κάτοικοι των Καλουδιανών πήραν μέρος και αγωνίστηκαν σκληρά σ’ όλους τους αγώνες του Κρητικού λαού για ελευθερία και ανεξαρτησία.

Κατά τη Μάχη της Κρήτης, όλοι οι κάτοικοι του χωριού, σχεδόν άοπλοι με μόνο τους εφόδιο το θάρρος τους και την πίστη τους στην ελευθερία, έτρεξαν στον κάμπο για ν’ αντιμετωπίσουν έναν καινούριο κατακτητή, τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές.

Ο Εμ. Αριστ. Παρτσαλάκης ήταν ένας απ’ τους πρώτους κατοίκους του χωριού που ρίχτηκαν στη σκληρή μάχη, με μοναδική του λαχτάρα «να σωθεί η Κρήτη».

Ο Παρτσαλάκης θυμάται ακόμα εκείνη τη φρικτή μέρα. Ήταν 20 Μαΐου του 1941, ο Παρτσαλάκης βρισκόταν κάπου έξω απ’ το χωριό για να δέσει τα πρόβατά του. Ξαφνικά βλέπει τον ουρανό να σκοτεινιάζει από χιλιάδες αεροπλάνα, που, στην κυριολεξία, έκρυψαν τον ήλιο. Τότε όρμησε τρέχοντας στο χωριό με τη μόνη σκέψη ν’ αρπάξει τ’ όπλο του και να υπερασπιστεί την Κρήτη. Έτσι και έγινε πήρε τ’ όπλο του και μαζί με τους συγχωριανούς του κατέβηκε στο κάμπο να αντιμετωπίσει τον εχθρό, χωρίς ούτε μια στιγμή να σκεφτεί το θάνατο.

Όταν έφθασε στον τόπο της μάχης οι πρώτοι αλεξιπτωτιστές είχαν ήδη πέσει και ταμπουρωμένοι άρχισαν να τους κτυπούν. Η μάχη ήταν πολύ σκληρή και οι απώλειες μεγάλες κι απ’ τις δύο μεριές. Πολλοί Γερμανοί πετούσαν τα όπλα τους και παραδίνονταν αυτούς τους έπαιρναν οι αγωνιστές και τους μετέφεραν στο Καστέλι.

Όταν τέλειωσε η πρώτη μέρα γύρισαν όλοι στο χωριό και, αφού πήραν όσα πράγματα μπορούσαν, κατέφυγαν στα γύρω βουνά. Εκεί, αφού τακτοποιήθηκαν όπως όπως στις γύρω σπηλιές, περίμεναν τις εξελίξεις. Οι επόμενες μέρες πέρασαν ήσυχα. Στις 24 Μαΐου όμως άρχισε ξανά η ρίψη των αλεξιπτωτιστών. Τότε παράτησαν όλοι τα κρησφύγετα και τα γυναικόπαιδα και έτρεξαν και πάλι στον κάμπο, για να συνεχίσουν τον αγώνα, μέχρι την τελική κατάληψη της Κρήτης.

Κάπως έτσι έγραψαν την ιστορία τους τα περισσότερα χωριά της Κρήτης, στα δύσκολα εκείνα χρόνια.

Οι παλιότερες οικογένειες του χωριού είναι οι Καλούδηδες, οι Παρτσαλάκηδες, οι Μπαντουράκηδες και οι Μπαχουντάκηδες.

Στην περιοχή του χωριού υπάρχει μια τοποθεσία που λέγεται Σφανταχτή. Λέγεται ό τι παλαιότερα έβγαινε ένα φάντασμα που σφάνταζε και δεν άφηναν τα παιδιά να περάσουν από ‘κει.

Την περιοχή της κοινότητας διασχίζει ο Τυφλός Ποταμός που οι ντόπιοι τον ονομάζουν χαρακτηριστικά Κακοπέρατο, και ο οποίος είχε τοξοτή γέφυρα, μία από τις δύο τοξότες γέφυρες, που υπήρχαν στα Βαλκάνια. Γκρεμίστηκε το 1980, γιατί δεν περνούσαν τα μεγάλα αυτοκίνητα και στη θέση της κτίστηκε άλλη.

Στα Καλουδιανά βρίσκονται τρεις γραφικές εκκλησίες: η Ευαγγελίστρια, που είναι κτισμένη πριν από 120 περίπου χρόνια, η Αγία Τριάδα πριν από 500 χρόνια και ο Άγιος Γεώργιος πριν από 100 χρόνια.

*Στοιχεία από 15ετή έρευνα 1980-1995.