Εξάμπελα Σίφνου

Το παραδοσιακό χωριό των Εξάμπελων που βρίσκεται δίπλα στην Απολλωνία αντικατοπτρίζει το σιφνέικο τοπίο σε όλο του το μεγαλείο. Στενά δρομάκια, κάτασπρα σπίτια, όμορφες εκκλησίες και παλιοί ανεμόμυλοι συνθέτουν ένα υπέροχο κυκλαδίτικο σκηνικό.

Τα Εξάμπελα ήταν παλιότερα γεμάτα με αμπέλια, η καλλιέργεια των οποίων αποτελούσε τη βασική ασχολία των κατοίκων. Σήμερα, δεν υπάρχουν πια και σε αυτό το γεγονός οφείλεται το όνομα του χωριού που στη σιφνέικη διάλεκτο σημαίνει ξερά και χερσωμένα αμπέλια.

Στα νότια του χωριού βρίσκονται τα ερείπια του Μαύρου Πύργου, ενός από τους καλύτερα διατηρημένους αρχαίους πύργους της Σίφνου που αποτελούσε τμήμα των φρυκτωριών και χρονολογείται στον 6ο αιώνα π.Χ. Τα τελευταία χρόνια, την Κυριακή της Πεντηκοστής, οι κάτοικοι αναβιώνουν το σύστημα επικοινωνίας των αρχαίων πύργων ανάβοντας όλους τους πύργους που υπάρχουν στο νησί.

Σημαντικό αξιοθέατο των Εξάμπελων είναι το εξαιρετικής αρχιτεκτονικής μοναστήρι της Βρύσης στο οποίο εκτίθεται συλλογή με σπάνια χειρόγραφα, εικόνες και εκκλησιαστικά είδη. Μεταξύ των πολλών εκκλησιών του χωριού είναι της Αγίας Βαρβάρας που χτίστηκε πριν το 1819 και έχει παλιές εικόνες του 17ου και 18ου αιώνα, του «γέρου» Άι Νικόλα ‒που του δόθηκε το προσωνύμιο για να ξεχωρίζει από τον νεότερο ενοριακό ομώνυμο ναό‒ με δύο αρχαίους κίονες δεξιά και αριστερά της εσόδου στον περίβολό του, της Παναγιάς, του Χριστού και του Αγίου Αθανασίου.

Τα Εξάμπελα ήταν η γενέτειρα του Αριστομένη Προβελέγγιου (1850-1936), ποιητή και ακαδημαϊκού βραβευμένου με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών από την Ακαδημία Αθηνών. Ο τάφος του βρίσκεται στο γραφικό ξωκλήσι του «γέρου Άι Νικόλα» και η προτομή του που έχει φιλοτεχνηθεί από τον Γιαννούλη Χαλεπά κοσμεί το προαύλιο του Γυμνασίου-Λυκείου Σίφνου στις Αράδες, στην είσοδο του χωριού. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη γειτονιά των Αράδων υπήρχε σειρά από ανεμόμυλους και από εκεί προέρχεται το όνομά της.

Στο χωριό γεννήθηκε επίσης ο Νικόλαος Τσελεμεντές (1878-1958), συγγραφέας του πρώτου βιβλίου με συνταγές μαγειρικής στην Ελλάδα που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1910 και εξακολουθεί να εκδίδεται μέχρι σήμερα. Προς τιμήν του διοργανώνεται κάθε Σεπτέμβριο φεστιβάλ κυκλαδικής γαστρονομίας που φέρει το όνομά του.

Φωτό: https://sifnos.gr/