Οι Ελευθερές είναι ένα όμορφο και ιστορικό χωριό του νομού Καβάλας που χαρακτηρίζεται από τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια του. Ανήκει στον Δήμο Παγγαίου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 1.303 κατοίκους. Μέχρι την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, είχε μικτό πληθυσμό χριστιανών και μουσουλμάνων, ενώ μετά την ανταλλαγή πληθυσμών, στις Ελευθερές εγκαταστάθηκαν 147 οικογένειες.
Η περιοχή πιθανότατα κατοικείτο από τον 7ο αιώνα π.Χ. καθώς στη θέση Κουμού Λόφος έχει βρεθεί αρχαίο νεκροταφείο της ύστερης Αρχαϊκής – Κλασικής εποχής. Οι Ελευθερές άκμασαν κατά τη βυζαντινή περίοδο, όταν το Πράβι (η σημερινή Ελευθερούπολη) ήταν έδρα της Επισκοπής και είχε, κατά την προφορική παράδοση, 17.000 κατοίκους και 22 χριστιανικούς ναούς. Το 1664 καταστράφηκε ολοκληρωτικά από μεγάλο σεισμό και έχασε την παλιά του αίγλη. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το όνομα του χωριού αλλοιώθηκε σε Λευτερόπολη και αργότερα σε Λευτεραί για να καταλήξει προς τα τέλη του 18ου αι. στο σύγχρονο «Ελευθεραί».
Κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Τουρκοκρατίας στο χωριό κατοικούσαν γύρω στις 100 τουρκικές οικογένειες σε δυο χωριστούς, λόγω της ιδιομορφίας του χώρου, «μαχαλάδες», που ο καθένας είχε το δικό του τζαμί. Οι Τούρκοι είχαν δικά τους χωράφια, όσο γινόταν πιο κοντά στα σπίτια τους, που τα καλλιεργούσαν οι ίδιοι, ενώ κάτω ο πλούσιος κάμπος ήταν χωρισμένος σε τρία «τσιφλίκια», που ανήκαν σε ισχυρούς μπέηδες.
Από το 1922 η εικόνα του χωριού άλλαξε αφού μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και τον ξεριζωμό του ελληνισμού της Ανατολής μεταφέρθηκαν εκεί πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη. Οι πρόσφυγες αρχικά διέμειναν σε κάποιους καταυλισμούς υποτυπώδους υποδοχής και αργότερα η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων τους εγκατέστησε στα σπίτια των ανταλλάξιμων Τούρκων. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Διεύθυνσης Εποικισμού Μακεδονίας της Ε.Α.Π., στις Ελευθερές αποκαταστάθηκαν 147 προσφυγικές οικογένειες, που αριθμούσαν 504 άτομα. Όταν ήρθαν οι πρόσφυγες στο χωριό βρήκαν 47 οικογένειες με 151 άτομα εντόπιους Έλληνες, που ήταν εγκατεστημένοι στον επάνω μαχαλά, και 9 οικογένειες με 34 άτομα, που είχαν έρθει πριν πολλά χρόνια από την Ήπειρο.
Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν σχεδόν αποκλειστικά με τη γεωργία, εκτός από λίγους κτηνοτρόφους. Μετά την εγκατάσταση των προσφύγων η Ε.Α.Π. παραχώρησε σε κάθε οικογένεια ένα κομμάτι γης και τους προμήθευσε τον απαραίτητο εξοπλισμό για την καλλιέργειά της. Αργότερα έγιναν στον κάμπο εγγειοβελτιωτικά έργα, αποξεράθηκαν βάλτοι και έλη, μεγάλωσε η καλλιεργήσιμη έκταση και έτσι αυξήθηκε η γεωργική γη των οικογενειών.
Παλιότερα υπήρχαν στις Ελευθερές 14 εκκλησίες, από τις οποίες σώζεται μόνο η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, με το σημερινό κτίριο να χρονολογείται από το 1891. Κάθε χρόνο, την τρίτη μέρα του Πάσχα γίνεται η περιφορά των εικόνων της εκκλησίας στο χωριό και ακολουθεί γλέντι.
Στο χωριό υπάρχει μνημείο για τη μάχη της Βαζόπετρας που έγινε στις 26 Απριλίου του 1913 μεταξύ του 9ου Ελληνικού Λόχου του 20ού Συντάγματος Πεζικού και των βουλγαρικών δυνάμεων με αφορμή μια τοπική σύρραξη ανάμεσα στους στρατιώτες του ελληνικού και του βουλγαρικού φυλακίου που υπήρχαν στην περιοχή. Το αποτέλεσμα της μάχης ήταν νικηφόρο για τους Έλληνες με τους βουλγαρικές δυνάμεις να τρέπονται σε φυγή. Από ελληνικής πλευράς χάθηκαν 15 στρατιώτες ενώ οι Βούλγαροι είχαν περισσότερους από 300 νεκρούς.