Μενού Κλείσιμο

Χρυσοσκαλίτισσα, Χανιά

Η Μονή Χρυσοσκαλίτισσας είναι οικισμός που ανήκει στην κοινότητα Βάθης Κισάμου. Βρίσκεται σε απόσταση 72,4χλμ. από τα Χανιά. Στον οικισμό κατοικούν μόνο 4 άτομα.

Το τοπίο στην περιοχή αυτή είναι μαγευτικό, ενώ η μονή είναι κτισμένη πάνω στη θάλασσα, σ’ ένα βράχο ύψους 35μ. και η θέα από το σημείο αυτό είναι θαυμάσια. Ο ναός του μοναστηριού υπήρξε κάποτε δίκλιτος, η Κοίμηση της Θεοτόκου και η Αγία Τριάδα, αλλά σήμερα υπάρχει μόνο η Κοίμηση της Θεοτόκου.

Η λαϊκή παράδοση αναφέρει ότι από τα 100 σκαλοπάτια που οδηγούν στην κορυφή του βράχου το ένα ήταν χρυσό και το είχε δωρήσει κάποιος κουρσάρος στη μονή, οι αμαρτωλοί όμως δε το έβλεπαν. Το χρυσό αυτό σκαλί έδωσε το όνομα στη μονή και ονομάστηκε Χρυσοσκαλίτισσα.

Παλιά, στη θέση της σημερινής μονής υπήρχε κοινοβιακό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, όπου πίστευαν ότι είχανταφεί οι Γεώργιος και Πέτρος Καντανολέων. Επίσης οι παλιοί πίστευαν ότι στο σημείο αυτό διασταυρώνονταν οι καιροί.

Κατά τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας, το Πατριαρχείο, άγνωστο για ποιο λόγο, πούλησε τα κτήματα της μονής και το μοναστήρι ερημώθηκε. Αργότερα, στην ίδια θέση έγινε η σημερινή μονή, που αφιερώθηκε στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Λέγεται ότι κάτω από ένα σκαλί του μοναστηριού είχαν κρύψει κάποτε διάφορα χρυσαφικά και είδη αξίας, για να μην τα βρουν οι Τούρκοι.

Κατά την παράδοση, σε κάποια από τις συχνές ανακαινίσεις της μονής, οι εργάτες θέλησαν μετά τη δουλειά να πιουν λίγο κρασί. Κρασί όμως δεν υπήρχε στη μονή. Τότε ο ηγούμενος είπε: «Θα μας στείλει ο Θεός». Πράγματι, την άλλη μέρα είδαν όλοι με έκπληξη ένα βαρέλι να επιπλέει στη θάλασσα. Το βαρέλι αυτό ήταν γεμάτο κρασί και βρίσκεται ακόμα και σήμερα στο μοναστήρι.

Στα 1824 οι Τούρκοι του Ιμπραήμ Πασά έδειξαν όλη τους την αγριότητα στην περιοχή και έσφαξαν 650 περίπου άτομα στο Ελαφονήσι και μάλιστα τις ημέρες του Πάσχα. Μετά απ’ αυτή την καταστροφή,επεχείρησαν να λεηλατήσουν και τη μονή, αλλά οι άγριες μέλισσες που λέγεται ότι είχαν την κυψέλη τους μέσα στο βράχο τους επιτέθηκαν κι έτσι η μονή σώθηκε από τη βαρβαρότητα και τη μανία των Τούρκων.

Στο μοναστήρι υπάρχει το παλιό εικόνισμα της Κοίμησης της Θεοτόκου, που λένε ότι είναι χιλίων χρόνων. Κάποτε, μάλιστα, αναφέρεται ότι έκλεψαν το εικόνισμα της Παναγίας, μα εκείνο βρέθηκε και πάλι, άγνωστο πώς, πίσω στη θέση του. Οι κάτοικοι αφηγούνται πολλές ιστορίες για τα θαύματα της Παναγίας. Μια φορά ένα παιδάκι έπεσε από το βράχο και δεν έπαθε τίποτα.

Στη νησίδα που βρίσκεται απέναντι από το μοναστήρι. έχουν βρεθεί ερείπια μικρού συνοικισμού ψαράδων, της τελευταίας μινωικής περιόδου. Στην περιοχή έχουν βρεθεί ακόμα όστρακα ρωμαϊκής εποχής.

Το 1900 η μονή διαλύθηκε και ένα μέρος της περιουσίας της πουλήθηκε. Σήμερα τα οικήματα της μονής βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση, χάρη στις καλόγριες που τα συντηρούν.

*Στοιχεία από 15ετή έρευνα, 1980-1995.