Αβδέλλα Γρεβενών

H Αβδέλλα είναι βλάχικο χωριό, χτισμένο σε υψόμετρο 1266 μέτρων στις πλαγιές της Α. Πίνδου και αποτελεί την πύλη του «Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου». Χαρακτηριστικό του χωριού είναι τα λιθόκτιστα παραδοσιακά σπίτια με σκεπές από λαμαρίνα για να αντέχουν στις έντονες χιονοπτώσεις. Τα καλοκαίρια κατοικείται από παραθεριστές και ποιμένες φτάνοντας σε πληθυσμό τα 3.000 άτομα, ενώ κατά την απογραφή του 2011 καταγράφηκαν 280 μόνιμοι κάτοικοι.

Το χωριό δημιουργήθηκε γύρω στο 1800 από μεγάλες οικογένειες Βλάχων κτηνοτρόφων που μετακινήθηκαν εκεί για να ζουν σε καλύτερο κλίμα. Με τη έναρξη της Τουρκοκρατίας δόθηκε στο χωριό αυτονομία και κάποια προνόμια, τα οποία όμως χάθηκαν την εποχή του Αλή Πασά.

Οι Αβδελλιώτες είχαν μεγάλη συμμετοχή τόσο στην Επανάσταση του 1821 όσο και στον Μακεδονικό Αγώνα. Το 1905 Έλληνες αντάρτες επιτέθηκαν στο χωριό, σκότωσαν κάποιους από τους Ρουμανίζοντες αρχηγούς και έκαψαν σπίτια. Το χωριό κάηκε επίσης κατά την περίοδο της Κατοχής από τους Γερμανούς, τον Ιούλιο του 1944.

Από την Αβδέλλα κατάγονταν οι αδελφοί Μανάκια, οι πρώτοι Έλληνες κινηματογραφιστές, οι οποίοι έχουν τιμηθεί από τους συντοπίτες τους με τη δημιουργία των προτομών τους στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Η Αβδέλλα έχει βρύσες με τρεχούμενα νερά, μια πλακόστρωτη πλατεία με πλατάνια και υπέροχο φυσικό περιβάλλον, καθώς βρίσκεται ανάμεσα στις πλαγιές της Βόρειας Πίνδου που είναι κατάφυτες από οξιές, πεύκα και έλατα.

Ενδιαφέροντα θρησκευτικά μνημεία είναι ο ενοριακός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου που κάηκε το 1905 και ξαναχτίστηκε το 1955, ο Άγιος Αθανάσιος που χτίστηκε το 1511 και ανακαινίσθηκε το 1812, η Μεταμόρφωση του Σωτήρος που χρονολογείται πριν το 1900 και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1700 μέτρων και η Αγία Τριάδα που βρίσκεται μέσα στο δάσος.

Από την πλατεία του χωριού ξεκινά πεζοπορική διαδρομή που οδηγεί στην κορυφή της Βασιλίτσας σε υψόμετρο 2.249 μέτρων.

Φωτό: https://oivlaxoi.gr/