Αμφίπολη Σερρών

Η Αμφίπολη είναι ένα μικρό χωριό που «κρύβει» μια μεγάλη ιστορία που πηγαίνει πίσω στο 437 π.Χ. όταν χτίστηκε από τους Αθηναίους για να ελέγχουν τα μεταλλεία της Θράκης. Η αρχαία πόλη βρισκόταν στις εύφορες όχθες του ποταμού Στρυμόνα, πολύ κοντά στον σημερινό οικισμό της Αμφίπολης.
Η περιοχή των εκβολών του Στρυμόνα είχε κατοικηθεί ήδη από τη Νεολιθική εποχή όπως αποδεικνύεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα που έφεραν στο φως οι ανασκαφές. Η ίδρυση της πόλης όμως τον 5ο αιώνα π.Χ. είχε μεγάλη σημασία για τους Αθηναίους, καθώς η περιοχή ήταν πλούσια σε μεταλλεία και σε ναυπηγήσιμη ξυλεία, είχε εύφορο έδαφος και κοντινό λιμάνι για το εμπόριο. Το 358 π.Χ. η πόλη κατελήφθη από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και αναδείχθηκε σε ισχυρή πόλη του Μακεδονικού βασιλείου, γνωρίζοντας μεγάλη οικονομική και πολιτιστική άνθιση. Το 168 π.Χ. έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας αποτελώντας σημαντικό αστικό κέντρο της περιοχής και έδρα της Πρώτης Μερίδος της Μακεδονίας. Από την Αμφίπολη διερχόταν η Εγνατία οδός. Μετά την πτώση των Ρωμαίων η πόλη υποβαθμίστηκε και τελικά διαλύθηκε. Η περιοχή κατελήφθη από τους Έρουλους, τους Βησιγότθους και τους Σλάβους, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν οι Σέρβοι το 1342 και οι Τούρκοι το 1373.
Το 1913 το χωριό περιήλθε στους Βούλγαρους και οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τον τόπο τους για να αποφύγουν τις βιαιότητες του κατακτητή εις βάρος τους. Κατέφυγαν στη Βουρβουρού Χαλκιδικής αλλά μετά την επιδημία χολέρας που έπληξε την περιοχή, όσοι επέζησαν αναγκάστηκαν να ξαναγυρίσουν στον τόπο τους.
Τοπόσημο της Αμφίπολης είναι ο περίφημος Λέων που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία του 4ου π.Χ. αιώνα και βρίσκεται δίπλα στην παλιά γέφυρα του Στρυμόνα. Ο Λέων της Αμφίπολης έχει ύψος 5,30 μ. και είναι καθιστός στα δύο πόδια. Πρόσφατες ανασκαφές έφεραν στο φως ένα μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά. Εικάζεται ότι το ταφικό μνημείο κατασκευάστηκε κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον στενό του φίλο Ηφαιστίωνα. Εντυπωσιακές είναι οι Σφίγγες στην Πύλη της εισόδου, οι Καρυάτιδες και το ψηφιδωτό δάπεδο με τον Ερμή και την Περσεφόνη. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης αποτυπώνεται η ιστορία της περιοχής από τους Προϊστορικούς έως του Ύστερους Βυζαντινούς χρόνους. Ξεχωριστά εκθέματα είναι η σφραγίδα και τα ειδώλια Νεολιθικών Χρόνων από τον προϊστορικό οικισμό στο Λόφο 133, τα χρυσά κοσμήματα από τους τάφους στον τύμβο Καστά, η ενεπίγραφη επιτύμβια στήλη του Αμύντα από το νεκροταφείο της Αμφίπολης (4ος αιώνας π.Χ.), ο χρυσός στατήρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η ασημένια οστεοθήκη και το χρυσό στεφάνι ελιάς που βρέθηκε μέσα σε αυτήν, το χρυσό στεφάνι από ανδρική ταφή, ο δακτυλιόλιθος Ρωμαϊκών Χρόνων, η μαρμάρινη στήλη του Εφηβαρχικού Νόμου της Αμφίπολης και τα θραύσματα τοιχογραφιών από ναΐσκο Βυζαντινών Χρόνων (12ος-13ος αιώνας).