Μενού Κλείσιμο

Άγιος Βασίλειος

 

Ο Άγιος Βασίλειος είναι χωριό του Δήμου Λαγκαδά, χτισμένο δίπλα στη λίμνη Κορώνεια. Οι κάτοικοί του φτάνουν τους 1309 σύμφωνα με την απογραφή του 2011.

Στο χωριό βρίσκεται ένας πύργος που  χτίστηκε τον 14ο αιώνα, αν και κατά μία άλλη εκδοχή με την οποία όμως δεν συμφωνούν τα μορφολογικά του στοιχεία, είναι παλαιότερος, της εποχής του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου (10ος αι.). Υπάρχει όμως πιθανότητα να υπήρχε παλιότερο κτίσμα στην ίδια θέση, όντως του 10ου αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, η λίμνη και συνεκδοχικά ο πύργος και το χωριό, πήραν το όνομά τους όταν αφιερώθηκαν στον Άγιο Βασίλειο από το συνονόματό του αυτοκράτορα Βασίλειο Α΄ τον Μακεδόνα. (9ος αι.) Λέγεται πως στράτευμά του με τον ίδιο επικεφαλής, διέβη χωρίς να το γνωρίζει την παγωμένη λίμνη το χειμώνα, με κατεύθυνση τη Θεσσαλονίκη. Όταν ο βασιλιάς αντιλήφθηκε τον κίνδυνο που διέτρεξαν και διασώθηκαν, ευχαρίστησε τον Θεό και τον προστάτη άγιό του.

Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι ο πύργος του Αγίου Βασιλείου αποτελεί τμήμα μιας σειράς οχυρωματικών έργων που περιέβαλλαν τη Θεσσαλονίκη «δίκην κύκλου», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στις πηγές. Σχετιζόταν όμως περισσότερο με την προμήθειά της με αγαθά αλιείας και γεωργίας, που προέρχονταν από τη λίμνη και τη γύρω εύφορη περιοχή και λιγότερο με την άμυνα της πόλης. Άλλωστε, σε αυτό συνηγορεί και η ίδια η θέση του, επάνω ακριβώς στην όχθη της λίμνης και σε μεγάλη απόσταση από τον δρόμο που οδηγούσε και οδηγεί μέχρι σήμερα στη Θεσσαλονίκη. Η κατασκευή του ενδεχομένως αποσκοπούσε στην προστασία των οικονομικών συναλλαγών που αφορούσαν στην εκτεταμένη αλίευση, τις οποίες μάλιστα τεκμηριώνει και η ύπαρξη ιδιαίτερου εισπράκτορα φόρου της δεκάτης από την αλιεία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Η λίμνη Κορώνεια ή λίμνη Αγίου Βασιλείου αντιμετωπίζει σήμερα έντονα προβλήματα αποξήρανσης. Πριν αρχίσει να έχει σοβαρές απώλειες υδάτων καταλάμβανε έκταση 42,5 τ. χλμ. και ήταν η 5η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας σε έκταση και τη δεκαετία του 1950  ήταν από τις πιο παραγωγικές λίμνες της Ελλάδας σε αλιεύματα. Για να αυξηθεί η στάθμη των υδάτων της λίμνης, έχουν γίνει έργα εκτροπής των νερών από τους χειμάρρους στο Σχολάρι και στα Λαγκαδίκια και όταν υπάρχουν έντονες βροχοπτώσεις, τα πλεονάζοντα νερά των δύο χειμάρρων συγκεντρώνονται στο φράγμα και καθώς η στάθμη των νερών ανεβαίνει, ακολουθούν αντίθετη πορεία στην τάφρο και χύνονται στην λίμνη Κορώνεια. Έχει τεθεί επίσης σε εφαρμογή σχέδιο για την αποκατάσταση του οικοσυστήματος της λίμνης.

 

Φωτό: https://lagadas-energosdimotis.com/agios-basilios/