Μενού Κλείσιμο

Αγία Μαρίνα Χανίων

Χωριό και κοινότητα της επαρχίας Κυδωνίας. Βρίσκεται δυτικά των Χανίων, σε απόσταση 9χμ. Είναι κτισμένο σε υψόμ. 40μ. και έχει πληθυσμό 734 κατοίκους.

Το χωριά παράγει λάδι, διάφορα φρούτα, όπως πορτοκάλια, βερίκοκα, σταφύλια, καρπούζια, πεπόνια, αχλάδια, ροδάκινα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την εκτροφή πουλερικών και με την κτηνοτροφία. Εδώ υπάρχουν βιοτεχνίες επίπλων, ξυλουργίας, τουβλοποιίας, σιδηρουργίας, επίσης διάφορες ξενοδοχειακές μονάδες. Στο χωριό ανήκει και το ερημονήσι Άγιοι Θεόδωροι (Θοδωρού).

Τα όνομα του χωριού οφείλεται, κατά πάσα πιθανότητα, στην ομώνυμη εκκλησία της Αγίας Μαρίνας, μικρό ναό έξω από το χωριό, στο χώρο που χρησιμοποιείται σαν νεκροταφείο. Είναι κτισμένη στα ερείπια παλαιότερης εκκλησίας και κατά την ανέγερσή της είχαν επισημανθεί ίχνη τοιχογραφιών.

Δε γνωρίζουμε πότε ακριβώς κτίστηκε το χωριά. Ίσως την εποχή του Νικηφόρου Φωκά. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν Κρήτες, Δωριείς και Ίωνες – Μικρασιάτες.

Μεταξύ των παλαιοτέρων οικογενειών συγκαταλέγονται οι: Χαζιράκηδες από τους Λάκκους, Πιτινάκηδες, Καστρινάκηδες, Μουσκουντάκηδες, Κρασουδάκηδες, Κυριακάκηδες, Κουτσογιαννάκηδες από τη Ζούρβα Κυδωνίας. Οι Καρατζάκηδες, Καραγιαννάκηδες, Κέλμαλοι, Τσιμπουκέλοι, Καραχατζίδες και Καλαϊτζάκηδες είναι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, στους οποίους παραχωρήθηκαν με κλήρο οι περιουσίες των Τούρκων.

Το παλιό χωριό βρίσκεται ένα χιλιόμετρο μακρύτερα από την παραλία. Έχει στενούς δρόμους και τα σπίτια είναι κολλημένα το ένα με το άλλο. Το καινούριο, που παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη, κείται κατά μήκος της παραλίας και της εθνικής οδού. Η αμμουδιά είναι ωραιότατη και μεγάλη, περίπου δυο χιλιόμετρα, ιδανική για πλαζ.

Σε παλιότερη εποχή, το χωριό πρέπει να βρισκόταν νοτιότερα και μακρύτερα από τη Θάλασσα, για το φόβο των πειρατών. Η γεωγραφική του τοποθεσία δεν παρουσιάζει καμιά ιδιαίτερη στρατηγική αξία κι έτσι η παρουσία του στην ιστορία δεν είναι έντονη.

Φαίνεται, πάντως, άτι η περιοχή κατοικούνταν από πολύ παλιά. Συγκεκριμένα στοιχεία και ιστορικά ντοκουμέντα δεν υπάρχουν, περιοριζόμαστε μόνο σε κάποιες ενδείξεις ή μαρτυρίες των κατοίκων.

Στο χωριό υπάρχει μία σπηλιά, η οποία ονομάστηκε ανθρωπότρυπα, γιατί από τότε που πρώτα κατοικήθηκε το χωριό, οι άνθρωποι κατέφευγαν εκεί κυνηγημένοι από τους διάφορους επιδρομείς. Σύμφωνα με την παράδοση κάποτε μπήκε ένας κόρακας από την είσοδο της σπηλιάς και βγήκε την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, η οποία ανήκει στο χωριό Πλατανιά. Επίσης, σύμφωνα με τη μαρτυρία ηλικιωμένου ατόμου. είχε βρεθεί λαξευτός τάφος προ πολλών χρόνων, γύρω στο 1926, στη θέση που είναι τα νταμάρια. Ο τάφος όμως αυτός, συλήθηκε και καταστράφηκε.

Στη θέση Βρυσάλι βρίσκονταν πολλά παλιά νομίσματα από τους γεωργούς. Στη θέση Ελληνικό βρίσκονται τεμάχια πυρίμαχων υλικών. Στη θέση Βάρδια ή Αμπέλια φαίνεται να υπήρχαν οχυρωματικά έργα όπου φύλαγαν βάρδια οι στρατιώτες για την αντιμετώπιση του εχθρού, διακρίνονται ακόμη τα ίχνη τειχών και, παλιότερα, που έγινε απόπειρα να φυτευτεί αμπέλι, ξεθάφτηκαν πελεκητές πέτρες, δείγματα κτισμάτων. Στο χωριό υπάρχει ενετικό τείχος, που δείχνει ότι κάποτε υπήρχε φρούριο και είχαν περάσει από εκεί οι Ενετοί.

Κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας η Αγία Μαρίνα κατοικούνταν στα 3/4 από Τούρκους και στο 1/4 από Έλληνες. Υπήρχαν οι Τούρκοι τσιφλικάδες, οι οποίοι εκμεταλλεύονταν τους Έλληνες σαν ραγιάδες και τους έβαζαν να καλλιεργούν τα χωράφια τους. Ολόκληρη μάλιστα η περιοχή της Αγίας Μαρίνας είχε παραχωρηθεί σε γενίτσαρο, ο οποίος κατοικούσε σε πύργο που σωζόταν μέχρι προ ολίγου χρόνου κοντά στο παλιό χωριό.

Στο χωριό υπήρχε Μετόχι τούρκικο του Χασάν Εφέντη – Αγά, με τις καμάρες του, την είσοδο και την έξοδο. Οι Έλληνες για εκδίκηση έκλεβαν σιγά σιγά τις περιουσίες των Τούρκων και, όταν το τουρκικό κράτος κατέρρευσε και έφυγαν οι Τούρκοι, τα κτήματά τους μοιράστηκαν με κλήρο στους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία.

Στο Μακεδονικό Αγώνα έλαβαν μέρος οι: Ιωάννης Μαυρογένης, Θεόδωρος Νικαλιουδάκης, Ιωάννης Μποτωνάκης και Κωνσταντίνος Κοκκινάκης.

Στη Μάχη της Κρήτης έγιναν αψιμαχίες γύρω από το χωριό και σκοτώθηκε ένας Γερμανός.

Επί Γερμανικής Κατοχής, οι Γερμανοί κατοίκησαν στα περισσότερα σπίτια της Αγίας Μαρίνας και σκότωσαν αμέσως δυο άτομα, επειδή οπλοφορούσαν. Το βράδυ που έπεσαν οι αλεξιπτωτιστές στο αεροδρόμιο, οι κάτοικοι έτρεξαν να κρυφτούν στη μοναδική νεροσπηλιά στο κτήμα ταυ Κουτσιγιαννάκη.

Η τοποθεσία Κομμένη Στράτα ονομάστηκε έτσι, γιατί εκεί σφάχτηκαν τρεις «κομμένοι» (λεπροί).

Στα χωριά υπάρχουν οι εκκλησίες Αγία Μαρίνα, Άγιος Σπυρίδωνας και Αγία Παρασκευή, η οποία είναι ιδιωτική.

Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη έχει την εξής ιστορία. Κάποτε, ένα Τουρκάκι έκλεβε μέλι (υπήρχαν στον περίγυρο της εκκλησίας μελίσσια). Όταν, λοιπόν, μια φορά πήγε να πηδήξει τη μάντρα για να φύγει, κάποια ανώτερη δύναμη τον έδειρε τόσο, που του μαύρισε το σώμα από το ξύλο. Έκτοτε οι Τούρκοι δεν πείραξαν την εκκλησία.

 *Στοιχεία από 15ετή έρευνα 1980-1995.

Φωτογραφία: https://www.thehotel.gr