Η Άφυτος (ή Άθυτος) είναι ένα παραδοσιακό χωριό της Κασσάνδρας με εξαίρετη αρχιτεκτονική, λιθόστρωτα δρομάκια και καταπληκτική θέα προς τα καταγάλανα νερά του Τορωναίου κόλπου. Τους καλοκαιρινούς μήνες πλημμυρίζει από επισκέπτες που φτάνουν για να απολαύσουν την αμμώδη παραλία της και την ησυχία του χωριού έχοντας ως επιλογή και την έντονη νυχτερινή ζωή της κοσμοπολίτικης Καλλιθέας, η οποία απέχει μόλις 3 χιλιόμετρα.
Η ιστορία της φτάνει πίσω στους αρχαίους χρόνους καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι κατοικούταν ήδη από το 3000 π.Χ. Η αρχαία Αφύτις ήταν μία από τις ακμάζουσες πόλεις της Αθηναϊκής Συμμαχίας και μνημονεύεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς, όπως τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Ξενοφών, τον Αριστοτέλη και άλλους. Στην πόλη υπήρχε ιερό του Διονύσου και ναός του Άμμωνος Διός, ο οποίος ήταν και ο προστάτης της και απεικονιζόταν στο νόμισμα της Αφύτου.
Οι κάτοικοι της Αφύτου είχαν σημαντική συμμετοχή στην επανάσταση της Χαλκιδικής το 1821 και μετά την αποτυχία της αναγκάστηκαν να διασκορπιστούν σε ασφαλέστερες περιοχές, με αρκετούς να επιστρέφουν μετά το 1827. Μετά την επιστροφή τους η Άφυτος εξελίχθηκε σε κεφαλοχώρι της Κασσάνδρας.
Αξιόλογα κτίσματα του 19ου αιώνα είναι η τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με τρούλο του Αγίου Δημητρίου που χτίστηκε το 1859 και δεσπόζει στο κέντρο της πλατείας και παλιά αρχοντικά σπίτια με κτητορικές επιγραφές και λιθανάγλυφα. Ένα από αυτά τα αρχοντικά, του Αλετρά, φιλοξενεί σήμερα το λαογραφικό μουσείο του χωριού με συλλογή αγροτικών εργαλείων, οικιακών σκευών και ειδών αγγειοπλαστικής.
Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, διοργανώνεται το φεστιβάλ της Αφύτου με πολλές εκδηλώσεις τέχνης, κλασικές και σύγχρονες μουσικές συναυλίες, καθώς και παραδοσιακά μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα.
Φωτό: https://visitkassandra.com/