Η τοποθεσία της μέσα στο δάσος του Μαινάλου, σε ένα καταπράσινο τοπίο από Έλατα της έδωσε και το σημερινό της όνομα. Παλιότερα, το χωριό ονομαζόταν Δίρρεμα και Γαρζενίκος, που σημαίνει «χωριό μέσα στο δάσος» στα σλάβικα. Εικάζεται ότι η Ελάτη ιδρύθηκε την εποχή που οι Σλάβοι είχαν εγκατασταθεί στην Πελοπόννησο πριν από τον 10ο αιώνα.
Από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά ελάχιστοι κάτοικοι μένουν στο χωριό, εξαιτίας της εσωτερικής μετανάστευσης. Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την κατεργασία του ξύλου και του του ελατοδάσους και με τη γεωργία. Το παλιό εργοστάσιο ξυλείας παραχωρήθηκε από το Δασικό Συνεταιρισμό Ελάτης σε ιδιώτη, αναπαλαιώθηκε και λειτουργεί σαν εργαστήριο ξυλογλυπτικής και ειδικών κατασκευών από ξύλο.
Στο χωριό ξεχωρίζει η κεντρική εκκλησία η οποία είναι αφιερωμένη στην «Κοίμηση της Θεοτόκου», χτισμένη με πελεκητή πέτρα. Από το σημείο που βρίσκεται η εκκλησία απλώνεται μπροστά στα μάτια του επισκέπτη όλο το χωριό με τα παραδοσιακά σπίτια, πολλά από τα οποία έχουν συντηρηθεί τα τελευταία χρόνια. Με μια βόλτα στα καλντερίμια του χωριού ξετυλίγονται οι μαχαλάδες, οι γειτονιές που ήταν φτιαγμένες σαν «οικοδομικά τετράγωνα» από τους παλαιότερους κατοίκους. Τα σπίτια είναι έτσι χτισμένα ώστε να αξιοποιούν το ανάγλυφο της περιοχής και φτάνουν το πολύ μέχρι τρία πατώματα. Στις παλιές οικίες υπήρχε μέριμνα και για τα ζώα που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για την καλλιέργεια των χωραφιών και τα αλώνια τους, τα οποία κρατούσαν κοντά τους και τα φρόντιζαν όπως τις οικογένειές τους. Ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού «Οι φυσιολάτραι» προσπαθούν μέσα από τις δραστηριότητές τους να αναδείξουν την ιστορία του τόπου τους και να κρατήσουν ζωντανό το παρελθόν. Ανάμεσα στις ενέργειές τους είναι η συντήρηση της κεντρικής βρύσης που κοσμεί το χωριό και η δημιουργία πολιτιστικού κέντρου στο κτίριο που φιλοξενούσε το παλιό σχολείο.
Λίγα χιλιόμετρα έξω από το χωριό, στη θέση «Παλιοχώρι» ξεπροβάλλει μέσα από τα έλατα το ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής το οποίο χτίστηκε στα ερείπια παλιού ναού. Πρόκειται για ένα πέτρινο αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα που εναρμονίζεται με το υπέροχο φυσικό περιβάλλον. Σε αυτό το σημείο βρισκόταν το παλιό χωριό που γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τη Βυζαντινή και υστεροβυζαντινή περίοδο, μέχρι και το τέλος του 16ου αιώνα. Από το χωριό αυτό περνούσε ο μεγάλος δρόμος που οδηγούσε στην Καρύταινα και ο οποίος ακολουθούσε τα χνάρια του μονοπατιού, όπως αναφέρει ο Παυσανίας.
Στην πανέμορφη, καταπράσινη Ελάτη οι κάτοικοι, περήφανοι για τον τόπο τους, λένε την παραφρασμένη ρήση: «όποιος στην Ελάτη δεν περπάτησε, τη νύχτα με φεγγάρι και το πρωί με τη δροσιά, τον κόσμο δεν εχάρη».
