Κωτσόπουλος Σωτήρης

Ο Ψυχίατρος-Παιδοψυχίατρος Σωτήρης Κωτσόπουλος γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1933. Ίδρυσε την Εταιρεία Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου Αιτωλοακαρνανίας (ΕΨΥΠΕΑ), στα πλαίσια της οποίας λειτουργεί το Κέντρο Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές.

Ο Σωτήρης Κωτσόπουλος γεννήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1933 στο Μεσολόγγι. Είναι γιος του Ιωάννη Κωτσόπουλου, τηλεγραφητή, και της Ειρήνης Τράγα, δασκάλας. Η μητέρα του, απόγονος εξοδιτών και κόρη Μακεδονομάχου του σώματος του Παύλου Μελά, ήταν δασκάλα στο 3ο Δημοτικό Σχολείο Μεσολογγίου. Στο σπίτι τον μεγάλωσε η γιαγιά του, Αθηνά Τράγα.

Ο πόλεμος του 1940 τον βρήκε μαθητή της Β΄ Δημοτικού, οπότε διέκοψε τη φοίτησή του στο σχολείο. Τα χρόνια του πολέμου και της κατοχής ήταν τρικυμιώδη. Όταν η χώρα ελευθερώθηκε τελειωτικά, φοίτησε στην τελευταία τάξη του δημοτικού πριν γίνει δεκτός στο Γυμνάσιο Μεσολογγίου. Στα χρόνια που ακολούθησαν στο Γυμνάσιο, ήταν ευτυχής που είχε δάσκαλο επί τέσσερα χρόνια τον Κώστα Πετρονικολό, που είχε σημαντικό ηρεμιστικό και μορφωτικό ρόλο επάνω του.

Πριν τελειώσει το Γυμνάσιο αποφάσισε να γίνει γιατρός. Λόγω οικονομικών δυσκολιών, η οικογένεια έπρεπε να μετακομίσει στην Αθήνα. Έδωσε εξετάσεις και μπήκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα έξι χρόνια στο πανεπιστήμιο ήταν δημιουργικά. Είχε εκλεκτούς καθηγητές-δασκάλους και τελείωσε τις σπουδές στον χρόνο του. Υπηρέτησε στο στρατό 27 μήνες, ενώ άρχισε να ειδικεύεται στη Γενική Ιατρική και αμέσως μετά διορίσθηκε στο Δημόσιο Ψυχιατρείο κοντά στον Παναγιώτη Κόκορη, τον Ανδρέα Καλούτση και τον Νίκο Τεπερίδη.

Με το τέλος της τριετούς φοίτησης στο Δημόσιο Ψυχιατρείο, ανέλαβε υπεύθυνος στο ίδρυμα «Θεοτόκος» για ένα χρόνο. Παντρεύτηκε την Αγγελική Σαρμπέζη, φοιτήτρια οδοντιατρικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έφυγαν μαζί για την Αγγλία προκειμένου να τελειοποιήσουν τις σπουδές τους.

Στην Αγγλία άρχισε ένας κύκλος σπουδών, όπου ο Σωτήρης ειδικεύθηκε στην Ψυχιατρική ενηλίκων και στην Παιδοψυχιατρική, ενώ η Αγγελική έγινε διπλωματούχος Θεραπεύτρια Λόγου και Ομιλίας. Ακολούθησε η μετανάστευσή τους στον Καναδά. Ο Σωτήρης πέρασε τις εξετάσεις Ιατρικής και Ψυχιατρικής και στη συνέχεια μπήκε στο πρόγραμμα διδακτόρων, στο οποίο πέρασε μετά από εξετάσεις στο St. John’s της Newfoundland. Η Αγγελική έκανε μεταπτυχιακό στη γλωσσολογία και διδακτορικό στην εφαρμοσμένη γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο της Οττάβας.

Στο μεταξύ απέκτησαν δύο παιδιά. Τον Γιάννη, Senior Analyst (PhD) σήμερα στο Υπουργείο Εξωτερικών του Καναδά και τον Ιάσωνα, Ψυχολόγο εκπαίδευσης (PhD).

Με τα νέα προσόντα τους, ο Σωτήρης και η Αγγελική αναζήτησαν θέσεις στην Οττάβα. Ο Σωτήρης έγινε Associate Professor στο Πανεπιστήμιο της Οττάβας και πήρε θέση στο προσωπικό του Royal Ottawa Hospital ως Διευθυντής των εξωτερικών Ιατρείων του νοσοκομείου και αργότερα πήρε θέση καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Calgary. Η Αγγελική εργάστηκε ως Speech-language Pathologist σε διάφορα πλαίσια.

Στην Ελλάδα, από το 2001 κι έπειτα, η Αγγελική μετά από σύντομη περίοδο εργασίας ιδιωτικώς, δέχτηκε πρόταση συνεργασίας με το ΤΕΙ Πατρών, από το οποίο συνταξιοδοτήθηκε το 2013 ως Associate Professor στη Λογοθεραπεία. Ο Σωτήρης δέχθηκε εργασία στις Ψυχιατρικές υπηρεσίες που είχε οργανώσει ο Καθηγητής Τάκης Σακελλαρόπουλος στην Άμφισσα. Στις υπηρεσίες αυτές προσέφερε την εργασία του δύο χρόνια μέχρι που άρχισε η επιχείρηση στο Μεσολόγγι.

Ίδρυσε την Εταιρεία Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου Αιτωλοακαρνανίας (ΕΨΥΠΕΑ) στο Μεσολόγγι, στα πλαίσια της οποίας λειτουργούν μαζί με τη σύζυγό του το Κέντρο Ημέρας, μοναδικό στο είδος του στην Αιτωλοακαρνανία και στην ευρύτερη περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας. Το Κέντρο προσφέρει ολοκληρωμένη αξιολόγηση και εντατική θεραπευτική αγωγή σε παιδιά νηπιακής και προσχολικής ηλικίας, κυρίως με διαταραχές αυτιστικού φάσματος και με σοβαρή αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή. Πρωταρχικός στόχος του Κέντρου είναι η πρόληψη ψυχοκοινωνικής αναπηρίας σε παιδιά που, αν αφεθούν χωρίς εξειδικευμένη θεραπεία σε μικρή ηλικία, είναι πολύ πιθανόν να παρουσιάσουν αναπηρία και να παραμείνουν διά βίου κοινωνικά εξαρτημένα. Η διεπιστημονική ομάδα του Κέντρου, υπό την καθοδήγηση της Αγγελικής Κωτσοπούλου, έχει δημιουργήσει ειδικό εργαλείο (ΕΔΑΛΦΑ) ανίχνευσης της λειτουργικότητας του παιδιού με αυτισμό σε εννέα ψυχογνωστικές λειτουργίες και μετέφρασε στα Ελληνικά τη μέθοδο λογοθεραπείας “Phoneme Touch and Say”. Αμφότερα διδάσκονται στο κοινό υπό μορφή σεμιναρίων. Η ομάδα πραγματοποιεί επαφές αγωγής κοινότητας σε θέματα ψυχικής υγείας του παιδιού που απευθύνονται σε παιδιάτρους, νηπιαγωγούς παιδικών σταθμών και νηπιαγωγείων, ομάδες γονέων κ.ά. Τα αποτελέσματα στα παιδιά που βρίσκονται σε θεραπεία στο Κέντρο Ημέρας είναι λίαν ενθαρρυντικά. Πρόσφατη εργασία που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Global Pediatric Health (2021) έδειξε σε follow up ότι μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας τα περισσότερα παιδιά φοιτούσαν σε κανονικά δημοτικά σχολεία της περιοχής κατοικίας τους. Για την προσφορά του στα παιδιά με ειδικά προβλήματα ανάπτυξης, ο Δήμος της Πόλης του απένειμε το Χρυσούν Μετάλλιον της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου.

Ο Σωτήρης Κωτσόπουλος έδειξε ειδικό ενδιαφέρον για την ψυχιατρική κατά την Ύστερη Αρχαιότητα (Βυζάντιο) και παρουσίασε εργασίες του στα συνέδρια της Διεθνούς Ακαδημίας Μελέτης της Ιατρικής, τις οποίες εξέδωσε σε βιβλίο στα αγγλικά με τίτλο “Medical and Spiritual Concepts of Mental illness in late Antiquity”. Επίσης εξέδωσε σε βιβλίο τις αναμνήσεις του ως παιδί-έφηβος από τα σκοτεινά χρόνια του πολέμου και της κατοχής με τίτλο «Μνήμες από τα Χρόνια του Ερέβους 1940-1950». Έχει δημοσιεύσει 55 άρθρα σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά με θέματα που αφορούν την παιδική ψυχιατρική.