Το Πελόπιο είναι χωριό της Ηλείας που βρίσκεται βόρεια της κοιλάδας του Αλφειού. Ανήκει διοικητικά στον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας και αριθμεί 972 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Το όνομά του προέρχεται από τον Πέλοπα, μυθικό βασιλιά της Πελοποννήσου.
Η ίδρυση του χωριού έγινε τον 15ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας, από Τουρκαλβανούς, οι οποίοι το ονόμασαν αρχικά Κριεκούκι, που σημαίνει στη γλώσσα τους «το κόκκινο κεφάλι». Πιθανότατα αυτή η ονομασία οφείλεται στην παρουσία κάποιου αρματoλού Έλληνα με φουστανέλα και φέσι στην κεφαλή.
Το 1718, ομάδες Τουρκαλβανών κατέβηκαν στην Ηλεία και κάποιοι παρέμειναν στα μέρη της Γαστούνης, ενώ μεγάλη ομάδα από αυτούς έκτισαν οικισμό στο οροπέδιο, το ονομαζόμενο Λάλα. Με την πάροδο των χρόνων οι οικογένειες πολλαπλασιάστηκαν και διασπάρθηκαν στην πεδιάδα του Αλφειού έως και τη Βαρβάσαινα, χτίζοντας τους δικούς τους μαχαλάδες. Αρχικά οργανώθηκαν σαν οικογενειακές γειτονιές και αργότερα έγιναν αραιοκατοικημένα χωριά, δίνοντας τις δικές τους ονομασίες. Ορισμένα χωριά αναπτύχθηκαν μόνο με το Αλβανικό στοιχείο και άλλα με Τούρκους και Έλληνες, οι οποίοι ζούσαν αρμονικά, αν και κατά καιρούς οι Τούρκοι καταπίεζαν εχθρικά τους Έλληνες και προέβαιναν σε σφαγή και τιμωρίες των άτακτων κατοίκων.
Το Πελόπιο κατοικούνταν αρχικά από Αλβανούς. Διατηρήθηκε έως τις 25 Μαρτίου 1821 ως τούρκικος μαχαλάς, οπότε μετά την κήρυξη της Εθνεγερσίας αποσύρθηκαν προς το Λάλα και ακολούθησε η φυγή τους στις 24-25 Ιουλίου του 1821, μετά την περιβόητη μάχη στο Πούσι. Αμέσως μετά, το χωριό με το ίδιο όνομα κατοικήθηκε από Έλληνες, οι οποίοι αναπτύχθηκαν λίγο-λίγο δημιουργώντας τη δική τους κοινωνία με τα ήθη και έθιμα και την ορθόδοξη πίστη.
Το χωριό περιβάλλεται από μεγάλης έκτασης καλλιεργήσιμες εκτάσεις και από ένα πυκνό δάσος, το οποίο κάηκε στις φωτιές του Αυγούστου 2007 και σήμερα έχει αποκατασταθεί σε μεγάλο βαθμό. Στο κέντρο του είναι χτισμένη η πέτρινη εκκλησία του Αγίου Βασιλείου, που χρονολογείται από το 1923, με τα δύο ψηλά καμπαναριά της. Η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννη Πελοπίου είναι χτισμένη σε ένα πανέμορφο φυσικό τοπίο, κοντά στην κοιλάδα των αηδονιών. Στο κέντρο της Αγοράς έχει στηθεί ανάγλυφο που αναπαριστά σκηνή από την αρματοδρομία του Πέλοπος.
Στο Πελόπιο εδρεύουν πολλές δημόσιες υπηρεσίες και υπάρχουν σχολεία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, εμπορικά καταστήματα, χώροι εστίασης, κέντρα διασκέδασης, φαρμακεία και φροντιστήρια.
Φωτό: https://www.facebook.com/politistikospelopioy (Πολιτιστικός Σύλλογος Πελοπίου)