Ο Παύλος (ή το Παύλο) είναι χτισμένος σε ένα μικρό λεκανοπέδιο ανάμεσα σε λόφους, βορειοδυτικά του Ορχομενού. Κύρια ενασχόληση των κατοίκων του (1.186 στην απογραφή του 2011) είναι η καλλιέργεια βαμβακιού, τριφυλλιού, κηπευτικών, ελιών και αμπελιών, ενώ λιγότεροι ασχολούνται με την κτηνοτροφία.
Κοντά στο χωριό βρίσκονταν δύο αρχαίες βοιωτικές πόλεις, η Ύηττος που ήκμασε τον 15ο π.Χ. αιώνα στα βόρεια και η Ασπληδόνα δυτικότερα. Στην Ύηττο υπήρχε ναός του Ηρακλή, Ασκληπιείο-Θεραπευτήριο και ακρόπολη, της οποίας μέρος του τείχους σώζεται μέχρι σήμερα. Η Ασπληδόνα ιδρύθηκε από τους Μινύες και αναφέρεται από τον Όμηρο ως συμμετέχουσα πόλη στον Τρωικό πόλεμο.
Ο Παύλος δημιουργήθηκε τον 17ο αιώνα και πήρε την ονομασία του από κάποιον κτηνοτρόφο που είχε την καλύβα του ή το χάνι του στην άκρη του χωριού, εκεί που βρίσκεται σήμερα η εκκλησία του Αϊ-Γιάννη. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στη περιοχή κι άλλοι γεωργοί και βοσκοί από γειτονικά μικρά χωριά, όπως το Βρύθι και το Ρόδι.
Στο χωριό λειτουργεί ένα μικρό λαογραφικό μουσείο που στεγάζεται στο ανακαινισμένο παλιό δημοτικό σχολείο μαζί με τη βιβλιοθήκη. Τα εκθέματα του μουσείου προσφέρθηκαν από τους κατοίκους και περιλαμβάνουν εργαλεία και αντικείμενα από την καθημερινή ζωή, ενδυμασίες και φωτογραφίες παλιότερων εποχών.
Φωτό: https://www.greece.com/ (by EYTYXIA BARBADIMOU)