O Κόμανος, από τα παλιότερα χωριά της περιοχής της Πτολεμαΐδας, δεν υπάρχει πια. Ερείμωσε μετά το 2013 όταν έγινε ναγκαστική απαλλοτρίωση εξαιτίας της εκμετάλλευσης του υποκείμενου λιγνιτικού κοιτάσματος. Οι 107 κάτοικοί του, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, άρχισαν να το εγκαταλείπουν σταδιακά και σήμερα έχουν απομείνει γκρεμισμένα σπίτια και δυο μικρά εκκλησάκια πλαισιωμένα από τόνους χώματος και κάρβουνου.
Το χωριό βρισκόταν στις παρυφές δύο λοφίσκων που διαχωρίζονταν από μικρές κοιλάδες. Στο βόρειο άκρο του χωριού είχαν αποκαλυφθεί θεμέλια μεγάλου παλαιοχριστιανικού ναού με ψηφιδωτό δάπεδο. Μέρος του ψηφιδωτού, η βάση ενός κίονα, μαρμάρινο τμήμα σταυρού και ένα μικρό ανάγλυφο με γυναικεία μορφή βρίσκονται σήμερα στο Μουσείο Κοζάνης. Στην περιοχή έχει βρεθεί και μαρμάρινο ανάγλυφο που αναπαριστά τον θεό Απόλλωνα με τη λύρα του και φέρει επιγραφή από την οποία σώζονται οι λέξεις: ΛΕΩΝ ΑΝΤΙ/ ΓΟΝΟΥ.
Στην περιοχή που βρισκόταν το χωριό είχε γίνει τον Νοέμβριο του 1912, κατά τους Βαλκανικούς πολέμους, μεγάλη μάχη μεταξύ των Ελληνικών και Τουρκικών δυνάμεων, που έμεινε στην ιστορία ως η Μάχη του Κομάνου. Μετά από σφοδρές συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, η μάχη έληξε με σπουδαία νίκη του ελληνικού στρατού που του επέτρεψε να βαδίσει προς την Πτολεμαΐδα και τη Φλώρινα.
Σήμερα, η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου στέκει ανάμεσα στα ερείπια για να θυμίζει ότι κάποτε εκεί υπήρξε ένας οικισμός.
Φωτό: Ο Κόμανος Κοζάνης λίγο πριν την εγκατάλειψή του https://www.greece.com/ (by Kostikidis Georgios )