Μενού Κλείσιμο

Παναγιά Αρκαδίας

Η Παναγιά είναι ένα μικρό χωριό της ορεινής Αρκαδίας, χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά ενός καταπράσινου λόφου, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία. Βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μ. και έχει απέραντη θέα προς την πεδινή Ηλεία και το Ιόνιο Πέλαγος.

Το αρχικό όνομα του χωριού ήταν Ζέρζοβα, Σλαβικής προέλευσης. Η πρώτη γραπτή αναφορά   στη Ζέρζοβα γίνεται σε ένα δικαιοπρακτικό έγγραφο της γειτονικής Μονής Φιλοσόφου που είναι χρονολογημένο το έτος 1716 και αφορά συμβιβασμό μεταξύ του ηγουμένου της Μονής και του γαιοκτήμονα Αθανασίου Πελεκάνου, για έναν αγρό που βρισκόταν στη θέση Καλτζού (Καλτσού), τοπωνύμιο το οποίο σώζεται μέχρι και σήμερα. Στην περιοχή αυτή, μάλιστα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των Παναγιωτών, παλιότερα, όταν τα κτήματα καλλιεργούνταν, έβρισκαν διάφορα κεραμικά, κατάλοιπα ίσως κάποιου παλαιού οικισμού. Λίγα μέτρα μακρύτερα, ακόμη και σήμερα υπάρχουν τάφοι σχηματισμένοι με κάθετες πλάκες, σημάδια που ενισχύουν την άποψη ότι, στην περιοχή αυτή, κάποτε στο παρελθόν, υπήρξε κάποιας μορφής κατοίκηση. Επίσης, χίλια περίπου μέτρα νότια της Παναγιάς, στην περιοχή Κορακοφωλιά, υπάρχει μεγάλη απροσπέλαστη σπηλιά στην είσοδο της οποίας υπάρχουν σημάδια που δείχνουν ότι, στο παρελθόν, είχε χρησιμοποιηθεί έστω και σαν κρύπτη, πιθανότατα κατά την περίοδο των Ορλωφικών (1770-1779), αλλά και επί Iμπραήμ (1825-1827).

Κύρια ασχολία των Ζερζοβιτών ήταν η γεωργία, η κτηνοτροφία, και η ελαιουργία. Στην είσοδο του χωριού είχαν τα καμίνια τους και παρήγαγαν το χορίδι (ασβέστης) και κεραμίδια. Στο λόφο του Προφήτη Ηλία που άλλοτε ήταν κατάφυτος από αμπελώνες, σώζονται τα ερείπια αρκετών ληνών, θυμίζοντας τις παλιές καλές εποχές όταν η Ζέρζοβα έσφυζε από ζωή. Μέσα στο χωριό υπήρχαν έξι εμπορικά καταστήματα, οργανωμένο τυροκομείο και τρία ελαιοτριβεία. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού είναι 39 άτομα, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή.

Η λιθόστρωτη πλατεία με τα παραδοσιακά μαγαζιά του χωριού, το καφενείο, μία μικρή οικογενειακή ταβέρνα και την παραδοσιακή τοξωτή κρήνη με τις σκαλιστές γούρνες της, από την οποία παλιότερα γινόταν η ύδρευση, είναι το κέντρο του χωριού. Δίπλα στη βρύση βρίσκεται το λαογραφικό μουσείο της Παναγιάς που στεγάζεται μέσα στο κτίριο του παλιού κοινού πλυσταριού του χωριού, το οποίο ανακαινίστηκε και διαμορφώθηκε κατάλληλα για το σκοπό αυτό. Λίγο πιο πέρα βρίσκεται ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Νικολάου που είναι χτισμένος σε σχήμα μονόκλιτης βασιλικής. Μέσα στο χωριό υπάρχουν ακόμη οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Αθανασίου και της Παναγίας.

Στις 8 Σεπτεμβρίου, στο Γενέσιο της Θεοτόκου γίνεται μεγάλο πανηγύρι με παραδοσιακή μουσική στην πλατεία του χωριού, ενώ στις 6 Δεκεμβρίου, που εορτάζει η μητρόπολη της Παναγιάς, τελείται θεία λειτουργία και γίνεται περιφορά της εικόνας του Αγίου Νικολάου.

 

Φωτό: https://www.inarcadia.gr/dd/panagia/