Ο Καλλικράτης είναι ένα παλιό, ένδοξο χωριό, που τώρα αποτελεί οικισμό της κοινότητας Πατσιανού της επαρχίας Σφακίων. Βρίσκεται σε απόσταση 70χλμ. από τα Χανιά, σε υψόμετρο 750μ. περίπου, σε ένα μικρό οροπέδιο με άφθονα νερά. Ο Καλλικράτης καλύπτεται το χειμώνα από χιόνια και γι’ αυτό οι κάτοικοί του τον εγκαταλείπουν και πηγαίνουν στον Πατσιανό. Σήμερα κατοικείται από 50 περίπου άτομα.
Οι κάτοικοι της περιοχής ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία. Στο χωριό όμως παράγονται και πολλά άλλα προϊόντα, όπως σιτηρά, κρασί, αχλάδια και εξαιρετικό μέλι.
Τ’ όνομά του λέγεται ότι προήλθε από κάποιο παλιό Σφακιανό κάτοικό του, που λεγόταν Καλλικράτης.
Τον καιρό της Τουρκοκρατίας ο Καλλικράτης δεν κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Στις 26 Απριλίου όμως, του 1770, ύστερα από σκληρές μάχες, τον κατέλαβαν και τον κατέστρεψαν. Οι Τούρκοι κατέστρεψαν το χωριό άλλες δυο φορές, αφού προηγήθηκε γενναία αντίσταση των κατοίκων του. Στις 15 lουλίου του 1821 και κατά την επανάσταση του 1867, ο Ρεσίτ Πασάς μπήκε στο χωριό κι έσφαξε όσους κατοίκους βρήκε εκεί.
Κατά την Επανάσταση του 1821, πολλοί Σφακιανοί αντιμετώπισαν εδώ στο οροπέδιο Άμπελος ισχυρή δύναμη Τούρκων, με αρχηγό τους τον Ομέρ Γερλή. Η επιτυχία τους ήταν εξαιρετικά μεγάλη. Σκότωσαν τους περισσότερους και τους υπόλοιπους τους έπιασαν αιχμάλωτους.
Λέγεται ότι κάποτε ένας κάτοικος του χωριού, ο Σήφης Καυκαλάκης, παρουσιάστηκε στον Καποδίστρια. Τόσος μεγάλος λένε ήταν ο θαυμασμός του Καποδίστρια για τον πελώριο και ωραίο αυτό άντρα, που τον ρώτησε αν όλοι οι άντρες της Κρήτης έχουν τόσο αρρενωπό και εντυπωσιακό παράστημα.
Από τον Καλλικράτη κατάγονται οι ιστορικές οικογένειες των Μανουσέληδων και Ρωμανιάδων, καθώς και ο Επίσκοπος Ιεροσητείας Γρηγόριος Παπαδοπετράκης. Στην περιοχή υπάρχει ένα αρκετά αξιόλογο φαράγγι, καθώς και μια ιαματική πηγή, που βρίσκεται στη θέση Ξυνό Νερό. Επίσης, ένα ρυάκι που λέγεται Κληματόρεμα, στο οποίο οι κάτοικοι της περιοχής λένε ότι ακούγεται μια παράξενη βοή που βγαίνει από τα βάθη της γης.
Εδώ συναντάμε ακόμα την πολύ παλιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που έχει συνδεθεί με πολλούς θρύλους και παραδόσεις. Κοντά στην εκκλησία λέει ο λαός ότι υπάρχει ένα παλιό πηγάδι με «αθάνατο νερό». Άλλες εκκλησίες της περιοχής είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου και ο Μιχαήλ Αρχάγγελος, εκκλησίες του 15ου αιώνα, καθώς και ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο Άγιος Παντελεήμονας και η εκκλησία του Αγίου Πνεύματος.
*Στοιχεία από 15ετή έρευνα 1980-1995.
Φωτογραφία: https://www.zarpanews.gr