Μενού Κλείσιμο

Έλος Χανίων

Το Έλος είναι χωριό και κοινότητα της επαρχίας Κισάμου. Είναι κτισμένο σε απόσταση 57χμ. νοτιοδυτικά των Χανίων και σε υψόμετρο 540μ. Οι 400, περίπου, κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με τα κάστανα, που η ετήσια παραγωγή τους φθάνει τους 300 με 350 τόνους. Ακολουθεί η παραγωγή ελιών, που φθάνει τους 250 τόνους το χρόνο. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων ασχολείται με την κτηνοτροφία. Στην κοινότητα Έλους ανήκουν και τα χωριά Λίμνη και Λούχι.

Το Έλος είναι ένα πανέμορφο χωριό, κτισμένο σε μια περιοχή γεμάτη με δροσερές πηγές και κατάφυτη από καστανιές και πλατάνια. Το όνομά του λένε ότι βγήκε από τις πολλές πηγές, που το περιστοιχίζουν. Άλλοι, πάλι, πιστεύουν ότι προήλθε από τη λέξη «είλωτες», χαρακτηρισμός που αποδίδεται στους ντόπιους κατοίκους, για τον υπερβολικό ζήλο που δείχνουν στην εργασία τους και την καλλιέργεια της γης. Το χωριό πρέπει να κατοικούνταν από την εποχή της Ενετοκρατίας, όπως φανερώνουν η ενετική απογραφή του 1583, που το αναφέρει με 57 κατοίκους, καθώς και κάποιο ενετικό κτίσμα που υπάρχει στην περιοχή.

Κοντά στο Έλος βρίσκεται μια περιοχή με το όνομα Κουφή-Καρά, που σήμερα δεν κατοικείται. Εδώ βρίσκονται τα ερείπια παλιών τούρκικων συνοικισμών. Στην κοινότητα άφησαν τα ίχνη τους Ενετοί, Τούρκοι και Γερμανοί κατακτητές, που πάτησαν το νησί. Οι γενναίοι κάτοικοι της περιοχής τους αντιμετώπισαν όλους με την ίδια αγωνιστικότητα και πολέμησαν σ’ όλες τις επαναστάσεις του κρητικού λαού για ελευθερία και ανεξαρτησία. Τον καιρό της Γερμανικής Κατοχής, μάλιστα, οι Γερμανοί εκτέλεσαν δυο αγωνιστές. Στη Μάχη της Κρήτης οι κάτοικοι του Έλους αντιστάθηκαν ηρωικά κατά των Γερμανών αλεξιπτωτιστών και πολλοί απ’ αυτούς σκοτώθηκαν.

Οι κάτοικοι του Έλους έμεναν πάντα στο χωριό και δεν υπάρχουν αποικιστές από άλλα χωριά. Παλιότερες οικογένειες θεωρούνται οι Μουντάκηδες, οι Φιωτάκηδες, οι Τζανακάκηδες, οι Μυλωνάκηδες, οι Αναγνωστάκηδες, οι Κυριτσάκηδες, οι Μπερτάκηδες και οι Πολυχρονάκηδες. Στο Έλος συναντάμε δυο βυζαντινές εκκλησίες με αξιόλογο ιστορικό ενδιαφέρον, τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, εκκλησία του 14ου αιώνα, που έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο μνημείο, με εξαιρετικές τοιχογραφίες και την εκκλησία των Ταξιαρχών του 14ου αιώνα, επίσης με αξιόλογες τοιχογραφίες και παλιές εικόνες.

*Στοιχεία από 15ετή έρευνα 1980-1995.