Το υπέροχο Νυμφαίο, από τα ομορφότερα χωριά της Ελλάδας και της Ευρώπης, σύμφωνα με ταξιδιωτικούς οδηγούς, είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1350 μέτρων στις ανατολικές πλαγιές του όρους Βέρνου. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός και εντυπωσιάζει με το παραμυθένιο σκηνικό του: πετρόκτιστα αρχοντικά και λιθόστρωτα μονοπάτια που περικλείονται από ένα μοναδικό δάσος οξιάς.
Η παλιότερη ονομασία του χωριού ήταν Νιβέστα και αργότερα Νέβεσκα. Η προέλευση του τοπωνυμίου έχει διάφορες ερμηνείες και παραπέμπει στη λέξη Nivesta στις σλάβικες γλώσσες που σημαίνει νύφη ‒λόγω της ομορφιάς του‒ ή στη φράση «nives sta» δηλαδή χιονάτη ή «όπου μένει το χιόνι» ή στη φράση «ni vista» που σημαίνει αθέατη, λόγω της τοποθεσίας του.
Σύμφωνα με τις πηγές, το Νυμφαίο κατοικήθηκε για πρώτη φορά γύρω στο 1385 από Βλάχους φύλακες των οδών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που κατέφυγαν στα βουνά μετά την οθωμανική κατάκτηση. Αυτοί οι οικιστές συνθηκολόγησαν αργότερα υπό όρους και παρέμειναν ένοπλοι και αυτοδιοικούμενοι, υπαγόμενοι στη μητέρα του Σουλτάνου, στην οποία πλήρωναν μειωμένους φόρους. Γύρω στο 1630 άρχισαν να ασχολούνται με την ασημουργία και ανέδειξαν το Νυμφαίο σε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα αργυροχρυσοχοΐας των Βαλκανίων.
Κατά την Επανάσταση του 1821, αργότερα στο Μακεδονικό κίνημα του 1878 και στον Μακεδονικό Αγώνα πολλοί κάτοικοι του Νυμφαίου πρωτοστάτησαν στις μάχες και χρηματοδότησαν τον αγώνα για την ελευθερία.
Τα εντυπωσιακά σπίτια του Νυμφαίου, χτισμένα στις αρχές του 20ού αιώνα αποδεικνύουν την ακμή του οικισμού, ενώ τα μεταγενέστερα κτίρια δημιουργήθηκαν ως μορφολογική εξέλιξη των παλιών αρχοντικών. Εντυπωσιακός είναι ο εσωτερικός χώρος των κατοικιών με ζωγραφικό διάκοσμο, μιντέρια (χτισμένοι, χαμηλοί καναπέδες) και τζάκια στα υπνοδωμάτια και στη μεγάλη κεντρική σάλα.
Σημαντικά αξιοθέατα του Νυμφαίου αποτελούν η Νίκειος Σχολή, χτισμένη το 1928 με δωρεά του ευεργέτη Ιωάννη Ζαν Νίκου και η τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική του Αγίου Νικολάου που χτίστηκε το 1867 από τεχνίτες που έφτασαν από την Κωνσταντινούπολη, πυρπολήθηκε το 1944 και ανοικοδομήθηκε. Στο χωριό σώζεται επίσης το μισογκρεμισμένο στρατηγείο του Παύλου Μελά, ενώ αξίζει μια επίσκεψη στο Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας, Λαογραφίας και Ιστορίας με υλικό που δίνει μια πλήρη εικόνα της λειτουργίας ενός χρυσοχοϊκού εργαστηρίου, καθώς και της ιστορίας και του πολιτισμικής παράδοσης του Νυμφαίου.
Λίγο έξω από το χωριό λειτουργεί από την οργάνωση Αρκτούρος το Καταφύγιο για την καφέ αρκούδα και τον λύκο. Εκεί φιλοξενούνται αρκούδες και λύκοι που έχουν κατασχεθεί από ζωολογικούς κήπους και θεωρείται αδύνατη η επανένταξή τους στο φυσικό περιβάλλον.
Φωτό: https://www.visitamyntaio.com/